همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: همه ما می‌دانیم که چربی بالا، فشار خون بالا و سیگار کشیدن دشمنان اصلی قلب و رگ‌های ما هستند اما حالا یک دشمن خطرناک و کمترشناخته هم به این فهرست اضافه شده است؛ ریزپلاستیک‌ها. این ذرات کوچک و ریز به چشم نمی‌آیند اما می‌توانند به شکل‌های مختلف وارد بدن ما شوند و به مرور زمان آسیب‌های جدی به سلامت ما به خصوص قلب و عروق‌مان وارد کنند.
خطر ریزپلاستیک‌ها
ریزپلاستیک‌ها ذرات پلاستیکی بسیار ریزی هستند که به مرور زمان از محصولات پلاستیکی (مثل بطری‌ها، ظروف یک‌بارمصرف، بسته‌بندی‌ها و حتی لباس‌های پلاستیکی) وارد محیط زیست (هوا، خاک و آب) می‌شوند و از راه‌های مختلف مثل تنفس هوا، بلعیدن غذا، نوشیدن آب یا حتی تماس با پوست وارد بدن انسان می‌شوند و بعد از ورود به جریان خون می‌توانند به قلب، رگ‌ها و سایر ارگان‌ها مثل مغز (التهاب مغز یا اختلال عملکرد عصبی)، ریه‌ها، کبد، کلیه‌ها و حتی جفت برسند و آسیب ایجاد کنند. این ذرات می‌توانند باعث التهاب مزمن و اختلال عملکرد ایمنی هم شوند و به این ترتیب مقاومت بدن دربرابر عفونت‌ها و آسیب‌ها کمتر می‌شود.
محققان متوجه شده‌اند که این ذرات بسیار ریز پلاستیکی بعد از ورود به بدن، در نقاط مختلف بدن ما از جمله خون، جفت (در زنان باردار)، مغز، قلب، ریه و کبد یافت می‌شوند.
طبق پژوهشی که در نشریه تحقیقات قلب و عروق (Cardiovascular Research) منتشر شده، افرادی که این ذرات به میزان مشخصی در بدنشان وجود دارد، در مقایسه با کسانی که مقادیر بسیار اندکی از این ذرات در بدنشان یافت شده یا عاری از آن هستند، بیش از ۴ برابر بیشتر در معرض خطر بروز مشکلات قلبیِ جدی قرار دارند.
متخصصان با بررسی بافت‌هایی که طی جراحی شریان کاروتید (شریان گردنی) از بیماران برداشته شد در رسوب‌های چربی مسدودکننده شریان‌ها، میکروپلاستیک و نانوپلاستیک پیدا کردند و متوجه شدند بیمارانی که در پلاک‌های شریانی آنان ذرات پلاستیک قابل تشخیص وجود داشت، در مقایسه با بیمارانی که در پلاک‌هایشان هیچ پلاستیکی دیده نشد، ۴.۵ برابر بیشتر دچار ایست قلبی، سکته مغزی و دیگر مشکلات قلبی شده‌اند.
بیشتر بخوانید؛
آلوگی پلاستیکی چطور قلب را درگیر می‌کند؟
این ذراتِ به‌ظاهر بی‌ضرر از بدن دفع نمی‌شوند و واکنش‌های التهابی ایجاد می‌کنند، به سلول‌های موجود در دیواره رگ‌های خونی آسیب می‌زنند و در دستگاه گردش خون، واکنش‌های شیمیایی مخرب ایجاد می‌کنند.
دکتر مسعود هاشمی، متخصص قلب و عروق در این زمینه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: «ریزپلاستیک‌ها یا ذرات میکروسکوپی پلاستیک از طریق غذا، آب و هوایی که نفس می‌کشیم وارد بدن ما می‌شوند و در خون و بافت‌های مختلف جای می‌گیرند. وقتی وارد بدن می‌شوند، می‌توانند باعث التهاب شوند؛ یعنی بدن ما در برابر آنها واکنش نشان می‌دهد. درست مثل زمانی که با یک میکروب یا عامل خارجی مبارزه می‌کند. این التهاب مداوم به دیواره رگ‌های خونی ما آسیب می‌زند و آنها را مستعد تجمع چربی و مواد دیگر می‌کند که به مرور زمان پلاک‌هایی را تشکیل می‌دهند. این پلاک‌ها رگ‌ها را تنگ و جریان خون را مختل می‌کنند و می‌توانند باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شوند. این ذرات همچنین می‌توانند بر عملکرد سلول‌های مختلف بدن از جمله سلول‌های قلبی تأثیر منفی بگذارند و به طور کلی سلامت قلب و عروق ما را به خطر بیندازند.»
به گفته این متخصص قلب و عروق، «این ذرات ریزعلاوه بر قلب می‌توانند به دستگاه‌های دیگر بدن هم آسیب برسانند. مثلاً در ریه‌ها التهاب و مشکل تنفسی ایجاد کنند، در دستگاه گوارش ما باعث اختلال و التهاب شوند و در مغز نفوذ کنند و روی سلول‌های عصبی تأثیر بگذارند. این ذرات در هر دستگاهی که باشند، پتانسیل ایجاد التهاب و به هم ریختن کارکرد طبیعی سلول‌ها و بافت‌ها را دارند.»
راه نجات؛ کاهش استفاده
موضوع وجود ریزپلاستیک‌ها در محیط زیست و آلودگی ناشی از آنها جدید نیست. دانشمندان و محققان سال‌ها است که به وجود ریزپلاستیک‌ها در اقیانوس‌ها، خاک، آب آشامیدنی و حتی هوای تنفسی پی برده‌اند و در مورد اثرات آن بر حیات وحش و اکوسیستم هشدار داده‌اند. اما آنچه جدید است، کشف ارتباط مستقیم و قوی بین ریزپلاستیک‌ها و بیماری‌های جدی در انسان مخصوصا در حوزه قلب و عروق است. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این ذرات فقط یک آلاینده محیطی نیستند، بلکه مستقیماً سلامت ما را هدف می‌گیرند.
متاسفانه ریزپلاستیک‌ها در محیط زیست ما به وفور یافت می‌شوند و حتی اگر همین امروز تولید پلاستیک متوقف شود، اثرات آن تا سال‌ها باقی خواهد ماند. اما متخصصان می‌گویند ما می‌توانیم با رعایت چند نکته، میزان ورود آنها به بدنمان را کاهش دهیم: با کاهش استفاده از پلاستیک‌های یک‌بارمصرف، نوشیدن آب سالم با نصب دستگاه تصفیه آب در خانه (این دستگاه ریزپلاستیک ها را حذف می‌کند)، گرم نکردن غذا در ظرف‌های پلاستیکی و با کاهش تولید پلاستیک در سطح جهانی.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0