کمبود تولید داخلی؛ عامل اصلی گرانی پروتئین فقرا/ کاهش قیمت حبوبات در گرو این شرط

قیمت حبوبات اخیرا در ماه های اخیر روند افزایشی داشته این در حالی است که این کالای اساسی جز جدایی نشدنی از سفره قشر ضعیف جامعه است. چندی پیش قیمت لوبیا چیتی نیز افزایش قیمت ۲۰۰ درصدی را تجربه کرد و  از مرز ۵۰۰ هزار تومان نیز گذشت اما براساس اعلام اتحادیه بنکداران مواد غذایی قیمت واقعی این محصول در بازار خرده فروشی باید حداکثر ۲۰۰ هزار تومان باشد. بسیاری از کارشناسان بازار علت افزایش بی رویه این کالای اساسی را صادرات بی‌رویه، مدیریت ضعیف ذخایر و نقش‌آفرینی دلالان می‌دانند. در حبوبات وارداتی نیز مانند لپه قیمت ارز و نوسانات بازار دلار موجب افزایش قیمت شده است. بر اساس آمارها اکنون حدود ۲۰۰ هزار تن واردات حبوبات داریم که ۳۰ درصد آن نیاز داخل است. قیمت ارز چالش‌های متعددی را برای واردکنندگان ایجاد کرده است که این امر نیز در افزایش قیمت‌ها بی تاثیر نبوده است. در این رابطه و درباره عوامل گرانی حبوبات در ماه‌های اخیر گفت‌وگویی داشتیم با ارشاد طالبی، رئیس کمیته فنی و بازرس انجمن حبوبات ایران که در ادامه می‌خوانید؛

کاهش سهمیه واردکنندگان؛ عامل گرانی پروتئین فقرا

ارشاد طالبی رئیس کمیته فنی و بازرس انجمن حبوبات ایران با اشاره به روند افزایشی قیمت انواع حبوبات گفت: کاهش مستمر سهمیه واردکنندگان رسمی و کمبود تولید داخلی به دلیل خشکسالی، از مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت حبوبات در ماه‌های اخیر به شمار می‌رود. حبوبات از اقلام اساسی سفره‌های قشر کم درآمد جامعه است و از آن به عنوان پروتئین فقرا یاد می‌شود، اما متأسفانه در ماه‌های گذشته شاهد رشد مداوم قیمت آن بوده‌ایم.

وی افزود: علت اصلی گرانی حبوبات کاهش مداوم سهمیه واردکنندگان شناسنامه‌دار است. در دوران مدیریت معاونت سابق بازرگانی، مکاتبات متعددی برای اصلاح سهمیه‌ها انجام داده‌ایم، اما در هر فصل سهمیه انجمن کاهش یافته و مشخص نیست این سهمیه‌ها به چه افرادی تخصیص داده می‌شود.

کاهش واردات مسیر را برای قاچاق هموار می‌کند

رئیس کمیته فنی انجمن حبوبات ایران همچنین درباره چالش‌های واردات این کالا توضیح داد: واردات در شرایط عادی به کنترل قیمت و جبران کسری موجودی بازار کمک می‌کند، اما زمانی که واردات کاهش می‌یابد، تولید داخلی که به دلیل خشکسالی نیز دچار افت شده، توان پاسخ‌گویی به نیاز بازار را ندارد. همین امر باعث افزایش قیمت و حتی صرفه اقتصادی قاچاق قانونی با عنوان کولبری و ملوانی شده است.

تخصیص سهمیه واردات حبوبات به شرکت‌های خصولتی 

طالبی درباره راهکارهای کاهش قیمت حبوبات بیان کرد: دولت باید سهمیه واردکنندگان واقعی را به‌درستی تخصیص دهد و ارز مورد نیاز آنها را به‌موقع تأمین کند. در حال حاضر، سهمیه واردکنندگان اصلی کاهش یافته و به شرکت‌های خصولتی یا افراد غیر‌فعال در این حوزه اختصاص پیدا می‌کند که نظارتی بر عملکرد آنها وجود ندارد.

وی ادامه داد: از ابتدای سال گذشته، ارز ترجیحی حذف و به ارز نیمایی و سپس ارز مرکز مبادله تبدیل شده است. در این مدت، شاهد افزایش ۱۰ درصدی مالیات بر ارزش افزوده، سه برابر شدن حقوق گمرکی، کاهش سهمیه، تأخیر در تخصیص ارز و اعمال جریمه‌های متعدد بر واردکنندگان بوده‌ایم.

رئیس کمیته فنی انجمن حبوبات در پایان خاطرنشان کرد: فرآیند ثبت سفارش کالا سه‌ ماهه است، در حالی که تخصیص ارز حداقل چهار تا پنج ماه زمان می‌برد. این موضوع موجب شده واردکننده‌ای که هنوز ارز دریافت نکرده، مشمول جریمه شود؛ در حالی که چنین شرایطی عملاً فعالیت اقتصادی و واردات حبوبات را غیرممکن کرده است.