نمودار | چین و هند مقابل تحریم‌های نفتی روسیه مقاومت می‌کنند؟

همشهری آنلاین – گروه سیاسی: به دنبال تحریم‌های آمریکا علیه ۲ شرکت نفتی روسی، روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در مطلبی با عنوان «آیا چین و روسیه می‌توانند مقابل تحریم‌های آمریکا مقاومت کنند»، نوشت:

هند و چین به نفت ارزان روسیه وابسته شده‌اند و نمی‌خواهند تحریم‌های جدید رئیس‌جمهور ترامپ علیه ۲ شرکت بزرگ نفتی روسیه اقتصادشان را مختل کند. فشارها در حال افزایش است.

براساس گزارش مرکز تحقیقاتی انرژی و هوای پاک چین ۴۷ درصد، هند ۳۸ درصد، ترکیه: حدود ۵ تا ۱۰ درصد (تخمینی) و اتحادیه اروپا کمتر از ۵ درصد (تخمینی) نفت روسیه را می‌خرند. آماری که در محدوده زمانی دسامبر ۲۰۲۲ که اتحادیه اروپا نفت روسیه را تحریم کرد تا سپتامبر ۲۰۲۵ است.

۲ قدرت آسیایی روی‌هم‌رفته ۵ بشکه از هر ۶ بشکه نفت خام صادراتی روسیه را خریداری می‌کنند و هر ۲ تحت تاثیر تعرفه‌های بالای ترامپ قرار گرفته‌اند که این امر منجر به روابط تنش‌آمیز با واشنگتن شده است.
هند و چین نمی‌توانند به راحتی تحریم‌های گسترده را نادیده بگیرند؛ به‌ویژه هند که همچنان امیدوار به بهبود روابط با ترامپ است.

اقدامات جدید شرکت‌های روسنِفت و لوک‌اویل روسیه و همچنین نزدیک به ۳۰ شرکت تابعه آنها هدف قرار داده شده‌اند. ایالات متحده اعلام کرده که می‌تواند کشورهای خارجی یا شرکت‌هایی که با شرکت‌های تحت تحریم روسیه معامله می‌کنند را از انجام کسب‌وکار منع کند و آنها را از بخش بزرگی از سیستم مالی بین‌المللی محروم سازد.

بانک‌های بزرگ و گروه‌های اقتصادی در چین و هند اگر دسترسی به بانک‌ها و دلارهای آمریکا را از دست بدهند، مدت زیادی دوام نخواهند آورد. اما اعلامیه وزارت خزانه‌داری مبهم بود و صرفا اعلام کرد کسانی که با روسنفت و لوک‌اویل معامله می‌کنند «ممکن است در برخی موارد با خطر مواجه شدن با تحریم‌ها» مواجه شوند.

تحلیلگران می‌گویند هند تلاش‌ها برای تنوع‌بخشی به منابع نفتی خود را تسریع خواهد کرد، در حالیکه به دقت بررسی می‌کند که ترامپ چگونه به طور سختگیرانه اقداماتش را اجرا می‌کند.

هارش وی پانت، رئیس مطالعات استراتژیک در بنیاد تحقیقاتی اوبزورور، یک اندیشکده در دهلی‌نو، نوشت «کشورها به دلیل اینکه آقای ترامپ صبح با خلق‌وخوی بد از خواب بیدار شود، تغییرات دراماتیک ایجاد نخواهند کرد».

در پکن، یک سخنگوی وزارت خارجه از ترامپ انتقاد کرد و گفت اقدامات او یکجانبه است و پایه‌ای در قوانین بین‌المللی ندارد.

وزارت نفت هند فورا به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد.

از زمانی که اتحادیه اروپا در اواخر سال ۲۰۲۲ اکثر واردات نفت خام از روسیه را قطع کرد، چین طبق گزارش مرکز تحقیقاتی انرژی و هوای پاک، ۴۷ درصد از نفت خام روسیه را دریافت کرده و هند ۳۸ درصد آن را به خود اختصاص داده است.

چین امسال با نرخی حدود ۳ میلیارد دلار در ماه، نفت خام روسیه را وارد کرده است، که تقریبا یک‌پنجم از کل واردات نفت خام این کشور را تشکیل می‌دهد، در حالی که روسیه حدود یک‌سوم از تقاضای نفت هند را تأمین می‌کند. بخش زیادی از این نفت با تخفیف قابل توجهی نسبت به قیمت جهانی به دلیل تحریم‌های سایر کشورها علیه روسیه از زمان تهاجم گسترده آن به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ عرضه می‌شود.

مویو شو، تحلیلگر ارشد نفت در شرکت داده‌های کپلر گفت «چین ماه‌ها صرف ذخیره‌سازی منابع (ذخیره نفت) کرده است. با این حال، نمی‌تواند از تاثیر تحریم‌های ترامپ فرار کند. شرکت‌های بزرگ نفتی چین احتمالا خرید نفت روسیه را متوقف خواهند کرد».

دولت ترامپ به دهلی نو فشار آورده تا خرید نفت روسیه را متوقف کند و هدف آن قطع بودجه جنگی مسکو است. در آگوست، ایالات متحده تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای هندی اعمال کرد و دلیل آن را ادامه واردات نفت روسیه ذکر کرد. هند، که اقتصاد رو به رشدش به نفت بیشتری نیاز دارد، در برابر فشار آمریکا مقاومت کرده است زیرا از زمان جنگ اوکراین زنجیره تامین خود را بازسازی کرده تا به نفت ارزان‌قیمت روسیه وابسته شود.

هفته گذشته، ترامپ اعلام کرد هند متعهد شده خرید نفت روسیه را متوقف کند، ادعایی که مقامات هندی به آرامی آن را رد کردند اما از مخالفت علنی با رئیس‌جمهور خودداری کردند.

نارندرا مودی نخست‌وزیر هند ۲ هدف را دنبال کرده است: دستیابی به یک توافق تجاری با واشنگتن برای کاهش تعرفه‌ها و جلوگیری از اختلال در تامین انرژی.

طبق گفته تحلیلگران هند می‌تواند به‌تدریج بشکه‌های بیشتری از خاورمیانه، آمریکای لاتین و ایالات متحده خریداری کند.

سومیت ریتولیا، تحلیلگر شرکت کپلر نوشت «اینکه هند وابستگی خود را کاهش دهد، به شدت به میزان فشار آمریکا و میزان نوساناتی که هند آماده پذیرش آن است بستگی دارد».

مودی با فشار فزاینده داخلی برای دستیابی به یک توافق تجاری با ایالات متحده، بزرگ‌ترین شریک تجاری هند، مواجه است.

آجای سریواستاوا بنیانگذار شرکت مشاوره‌ای ابتکار تحقیقاتی تجارت جهانی دهلی نو اعلام کرده «در سپتامبر، اولین ماه کامل اجرای تعرفه‌های ۵۰ درصدی واشنگتن، صادرات هند به ایالات متحده به ۵.۵ میلیارد دلار کاهش یافت، که تقریبا ۴۰ درصد کمتر از ماه مه بود».

پانت، تحلیلگر اندیشکده هم گفت مودی می‌تواند از تحریم‌های جدید روسیه به عنوان یک «ابزار حفظ آبرو» استفاده کند تا منافع داخلی را متقاعد کند که باید به خواسته‌های ترامپ درباره نفت توجه شود. این امر می‌تواند مذاکرات درباره تعرفه‌ها را تسریع کند.

پالایشگاه‌های دولتی هند عمدتا نفت روسیه را به جای خرید مستقیم از روسنفت و لوک‌اویل، از واسطه‌ها خریداری می‌کنند، که طبق گفته تحلیلگران، راه‌حلی احتمالی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا فراهم می‌کند. با این حال، صنایع ریلاینس، یک شرک بزرگ هندی با کسب‌وکار بزرگ پالایش، قراردادی بلندمدت برای خرید مستقیم نفت از روسنفت دارد. ریلاینس به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداد.