حنا: سلاحی امیدوارکننده علیه یک بیماری جدی

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی- گیاه حنا در درجه اول به عنوان منبع رنگی شناخته می‌شود که برای تغییر رنگ پوست و لباس استفاده می‌شود. اکنون، محققان کاربرد دیگری برای رنگ‌های استخراج شده از این گیاه پیدا کرده‌اند که برای درمان بیماری کبد استفاده می شود.

به گفته تیمی از دانشگاه متروپولیتن اوساکا، این رنگ‌ها می‌توانند سیروز را درمان کنند، بیماری‌ای که باعث تجمع بافت اسکار فیبری اضافی در کبد در نتیجه آسیب مزمن کبدی ناشی از انتخاب‌های سبک زندگی مانند نوشیدن بیش از حد الکل می‌شود.

بیماران مبتلا به سیروز با افزایش خطر ابتلا به سیروز، نارسایی کبد و سرطان مواجه هستند. اگرچه ۳-۴٪ از جمعیت به نوع پیشرفته این بیماری مبتلا می‌شوند، اما گزینه‌های درمانی همچنان محدود هستند.

یکی از درمان‌های بالقوه برای این بیماری شامل سلول‌های ستاره‌ای کبد (HSC) است. این سلول‌ها معمولاً هموستاز را در کبد حفظ می‌کنند، اما وقتی تعداد زیادی از آنها فعال می‌شوند، همانطور که در طول آسیب کبدی رخ می‌دهد، بافت فیبری و کلاژن بیش از حد تولید می‌کنند و عملکرد طبیعی کبد را مختل می‌کنند.

یک تیم تحقیقاتی به رهبری استادیار تسوتومو ماتسوبارا و دکتر آتسوکو دایکوکو از دانشکده پزشکی دانشگاه متروپولیتن اوساکا، یک سیستم غربالگری شیمیایی برای شناسایی موادی که مستقیماً بر روی سلول‌های ستاره‌ای فعال کبد عمل می‌کنند، توسعه دادند. با استفاده از این سیستم، آنها لاوسون، یک جزء شیمیایی استخراج شده از گیاه حنا (Lawsonia inermis)، را به عنوان یک مهارکننده بالقوه فعال‌سازی سلول‌های ستاره‌ای کبد شناسایی کردند.

هنگامی که محققان لاوسون را به موش‌ها تجویز کردند، موش‌های تحت درمان کاهش نشانگر‌های فیبروز کبدی مانند YAP، αSMA و COL۱A را نشان دادند.

آنها همچنین افزایش سطح سیتوگلوبین، نشانگر مرتبط با عملکرد آنتی‌اکسیدانی، را در سلول‌های ستاره‌ای کبد مشاهده کردند که نشان می‌دهد این سلول‌ها به حالت خفته و غیر فیبروتیک بازمی‌گردند.

پروفسور ماتسوبارا معتقد است که با ایجاد دارو‌هایی بر اساس لاوسون، می‌توانند اولین درمانی را ایجاد کنند که فیبروز را کنترل و حتی بهبود می‌بخشد.

ماتسوبارا گفت: «ما در حال حاضر در حال توسعه یک سیستم دارورسانی هستیم که قادر به رساندن دارو به سلول‌های ستاره‌ای فعال کبد است و امیدواریم در نهایت آن را در دسترس بیماران مبتلا به فیبروز کبدی قرار دهیم.

با کنترل فعالیت فیبروبلاست‌ها، از جمله سلول‌های ستاره‌ای کبد، ممکن است بتوانیم اثرات فیبروز را محدود یا حتی معکوس کنیم.»

این مطالعه در مجله Biomedicine & Pharmacotherapy منتشر شده است.

منبع: Eurekalert