قیمت برنج نجومی شد/ فروش با ۳ برابر نرخ مصوب در بازار

روند صعودی قیمت برنج خارجی در بازار همچنان ادامه دارد؛ موضوعی که هم به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه از «اشکال جدی در سازوکار توزیع» ناشی می شود و هم گزارش های میدانی از تخلف برخی عمده فروشان در عرضه برنج تنظیم بازاری آن را تأیید می کند.

در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، حمید پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه، با اشاره به نحوه تخصیص ارز برای کالاهای اساسی از جمله برنج گفت: «ارز برای برنج با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت می شود تا محصول نهایی با قیمت حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان به دست مردم برسد، اما در عمل این کالا با نرخ ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان در بازار عرضه می شود. دولت هزینه را پرداخت کرده، اما کالا با چند برابر قیمت واقعی به دست مصرف کننده می رسد که این نشان دهنده وجود ایراد جدی در فرآیند توزیع است.»

بررسی های نیز پیش تر نشان داده بود که در ماه های اخیر بازار برنج خارجی، به ویژه انواع هندی و پاکستانی، با نوسانات شدید روبه رو شده است. بر اساس گزارش اقتصادآنلاین، بخشی از برنج های وارداتی که با نرخ دولتی در اختیار عمده فروشان قرار گرفته، برخلاف ضوابط به قیمت آزاد به خرده فروشان و فروشگاه ها عرضه می شود. در برخی فاکتورها نیز برای پنهان سازی تخلف، نام برنج های تنظیم بازاری با عناوین غیرمرتبط درج شده است.

به گفته فعالان بازار، این روند موجب شده قیمت برنج پاکستانی دانه بلند در بازار آزاد به بیش از ۱۷۰ هزار تومان و نوع دانه کوتاه به حدود ۱۳۰ هزار تومان برسد؛ در حالی که قیمت مصوب این اقلام به ترتیب ۶۶ هزار و ۳۰۰ تومان و ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده بود. همچنین برنج هندی درجه یک نیز که باید به قیمت حدود ۶۰ هزار تومان عرضه شود، اکنون در بسیاری از مناطق با نرخ ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان معامله می شود.

در این میان برخی فروشگاه های زنجیره ای همچنان برنج تنظیم بازاری را به قیمت مصوب به فروش می رسانند، اما میزان محدود عرضه و تخلف برخی عمده فروشان، موجب شده بخش عمده بازار از کنترل خارج شود و فاصله قیمت واقعی و مصوب بیش از دو برابر شود.

کارشناسان معتقدند تا زمانی که سازوکار نظارت بر زنجیره توزیع اصلاح نشود، اختصاص ارز ترجیحی نیز نمی تواند مانع افزایش قیمت در بازار مصرف شود؛ موضوعی که اکنون در بازار برنج خارجی به روشنی قابل مشاهده است.