ماجرای «سگ‌های آبی‌رنگ» در شهر متروکۀ «چرنوبیل» چیست؟

فرادید| سگ‌هایی با خز آبی‌رنگ در شهر متروکۀ چرنوبیل (محل فاجعه هسته‌ای مشهور) مشاهده شده‌اند. اما دانشمنندان می‌گویند جای نگرانی نیست؛ زیرا تغییر رنگ این سگ‌ها به دلیل جهش ناشی از سال‌ها تابش رادیواکتیو نیست. توضیح ماجرا بسیار ساده‌تر و کمی ناخوشایند است. 

به گزارش فرادید، محققان برنامه «سگ‌های چرنوبیل» در گفتگو با IFLScience تأیید کردند که تصاویر آن‌ها واقعی است و دست‌کم سه سگ آبی‌رنگ در چرنوبیل در ۶ اکتبر ۲۰۲۵ ثبت شده‌اند.  پس از چند تلاش ناموفق برای یافتن این سگ‌های رنگی، تیم تحقیقاتی در نهایت دلیل احتمالی را یافت: یک توالت سیار نزدیک. 

دکتر جنیفر بتس، مدیر پزشکی دامپزشکی برنامه «سگ‌های چرنوبیل»، به IFLScience گفته: «به نظر می‌رسد این سگ‌ها در ماده‌ای غلت زده‌اند که حالا روی خزشان جمع شده است. ما حدس می‌زنیم این ماده از یک توالت سیار قدیمی که در همان محل سگ‌ها قرار داشت باشد؛ اما نتوانستیم این حدس را با اطمینان کامل تأیید کنیم. ما به هیچ وجه نمی‌گوییم این موضوع با تابش چرنوبیل مرتبط است.» 

پس، ممکن است این سگ‌ها در یک مایع شیمیایی به رنگ آبی روشن که از یک توالت سیار خراب نشت کرده، غلت زده باشند. اگرچه ظاهر این موضوع شوکه‌کننده است، اما محققان امیدوارند این رنگ در درازمدت به آن‌ها آسیبی نرساند. 

دکتر بتس افزود: «این سگ‌ها سالم به نظر می‌رسند، همانطور که سایر سگ‌هایی که در طول حضورمان در چرنوبیل ملاقات کردیم هم سالم هستند. من حدس می‌زنم تا زمانی که بخش عمده‌ای از این ماده را از روی خز خود لیس نزنند، بی‌ضرر باشد.» 

جالب است بدانید که این نخستین بار نیست که سگ‌هایی با رنگ عجیب در اتحاد جماهیر شوروی سابق گزارش شده‌اند. سال ۲۰۲۱، ساکنان دزرژینسک روسیه شگفت‌زده شدند از اینکه گروهی از سگ‌های به رنگ آبی روشن نزدیکی یک کارخانه شیمیایی متروکه پرسه می‌زدند. در آن مورد، احتمال رفت سگ‌ها در سولفات مس، یک ماده شیمیایی آبی روشن که در صنایع تولیدی استفاده می‌شود، غلت زده بودند. 

اضافه شدن چرنوبیل به این داستان، آن را جذاب‌تر می‌کند، اما این سگ‌های آبی به اندازه‌ای که به نظر می‌رسند عجیب نیستند. 

پس از فاجعه هسته‌ای چرنوبیل در آوریل ۱۹۸۶، حدود ۱۲۰.۰۰۰ نفر از منطقه اطراف و شهر نزدیک پریپیات مجبور به تخلیه شدند. بسیاری افزون بر ترک خانه‌هایشان، مجبور شدند حیوانات خانگی‌شان را هم رها کنند که با وجود همه مشکلات، توانستند در این سرزمین‌های متروکه زنده بمانند و حتی رشد کنند. 

دکتر بتس و تیمی از کارشناسان به تازگی به عنوان بخشی از ابتکار «سگ‌های چرنوبیل» که پروژه‌ای از سازمان غیرانتفاعی Clean Futures Fund است، از منطقه بازدید کردند. این سازمان نسل‌هایی از حیوانات خانگی رهاشده را پایش و عقیم‌سازی می‌کند. از سال ۲۰۱۷، این سازمان بیش از ۱۰۰۰ گربه و سگ را عقیم کرده تا جمعیت نیمه‌وحشی منطقه کنترل شود. 

این سازمان داوطلبانه همچنین تأکید کرد که رنگ آبی این سگ‌ها به هیچ‌وجه ناشی از نشانگرهای موقتی نیست که گاه برای شناسایی سگ‌ها استفاده می‌شود. 

دکتر بتس توضیح داد: «در طول کمپین عقیم‌سازی، ما یک نشانگر موقتی به رنگ سبز، قرمز، آبی یا بنفش روی سر سگ‌ها می‌گذاریم تا مشخص کنیم کدام سگ‌ها را عمل کرده‌ایم. این نشانگر ظرف ۲ تا ۳ روز پاک می‌شود. این رنگ فقط روی سر سگ‌هاست و کاملاً با سگ‌هایی که تقریباً از سر تا پا با ماده آبی پوشیده شده بودند، فرق دارد.» 

در نبود دخالت انسان‌ها، بسیاری از گونه‌های دیگر حیوانات توانسته‌اند در منطقه ممنوعه چرنوبیل رشد کنند. مطالعات نشان داده که جمعیت قابل‌توجهی از گرازهای وحشی، روباه‌های قرمز، پرندگان آوازخوان و سگ‌های راکون در منطقه وجود دارند. شاید شگفت‌انگیزترین آن‌ها، گرگ‌های بومی باشند که انگار جهش‌های محافظتی پیدا کرده‌اند و شانس زنده ماندن‌شان در برابر سرطان افزایش یافته است.

مترجم: زهرا ذوالقدر