سختی و شیرینی‌های کار محیط‌بانی؛ قلب‌هایی که برای مرال می‌تپد

باشگاه خبرنگاران جوان – محیط‌بانان با ایمان، شجاعت و عشق به زمین، پاسداران خاموش حیات هستند، انسان‌هایی که با کمترین امکانات و بیشترین احساس مسئولیت، در سخت‌ترین شرایط، از جنگل‌ها، تالاب‌ها، کوه‌ها و زیستگاه‌های ارزشمند کشور حفاظت می‌کنند و با حضور مؤمنانه خود، حافظ تعادل و آرامش طبیعت ایران هستند.

قهرمانانی که بدون هیاهو، با لباس سبز و قلبی سبزتر، در خط مقدم حفاظت از زمین ایستاده‌اند. آنان شب را در سرمای کوهستان صبح می‌کنند تا قلب حیات‌وحش همچنان بتپد.

مهدی کیا حیرتی محیط‌بان نمونه مازندرانی با اشاره به سختی‌ها و شیرینی‌های کار محیط‌بانی گفت: روز محیط‌بان یادآور فداکاری انسان‌هایی است که بی‌ادعا در راه حفاظت از زمین می‌کوشند.

محیط‌بانی رسالتی از جنس عشق است

وی افزود: خانواده‌های محیط‌بانان در این مسیر شریک اصلی ما هستند و بخش بزرگی از سختی‌ها، دوری‌ها و نگرانی‌ها بر دوش آنان است. محیط‌بانی تنها یک شغل نیست؛ رسالتی است از جنس عشق و ایمان. وقتی انسان در دل طبیعت زندگی می‌کند و هر روز شاهد زنده بودن زمین است، دیگر این کار برایش فقط وظیفه نیست، بلکه دینی است در برابر حیات.
وی درباره شرایط کاری محیط‌بانان افزود: همکاران من در مناطق دور از سکونتگاه‌ها، در دل کوهستان‌ها، جنگل‌ها و دشت‌ها شبانه‌روز در گرما و سرما بدون امکانات خاصی فعالیت می‌کنند و بسیاری از این مناطق فاقد مسیر مناسب یا دسترسی آسان هستند.

این محیط‌بان مازندرانی ادامه داد: اینکه شب را در سرمای کوهستان یا رطوبت جنگل صبح کنی، بدون گرمایش، بدون امکانات رفاهی، و با خطراتی از قبیل حمله حیوانات یا مواجهه با شکارچیان غیرمجاز روبه‌رو شوی، کار ساده‌ای نیست. اما آنچه ما را سرپا نگه می‌دارد عشق به طبیعت و حس مسئولیتی است که نسبت به این سرزمین داریم.

کیا حیرتی ادامه داد: گاهی اوقات، وظیفه ما فقط مراقبت نیست، بلکه باید در برابر خطر هم بایستیم. محیط‌بانان در مأموریت‌ها با شکارچیان متخلف، قاچاقچیان چوب و افرادی که به حریم طبیعت تجاوز می‌کنند روبه‌رو می‌شوند و این مأموریت‌ها گاه با خطرات جانی همراه است. در این سال‌ها همکاران زیادی را از دست داده‌ایم که با خون خود از جنگل و حیات‌وحش دفاع کردند. یاد و نام شهدای محیط‌بانی همیشه در قلب ما زنده است و ما ادامه‌دهنده راه آنان هستیم.

نقش مردم در حفاظت از محیط زیست کلیدی است

وی با تأکید بر اینکه نقش مردم در حفاظت از محیط زیست کلیدی است، گفت: در سال‌های اخیر شاهد ورود گسترده مردم به حریم جنگل‌ها و مناطق حفاظت‌شده بوده‌ایم. گردشگری در طبیعت اگر با آگاهی همراه نباشد، می‌تواند آسیب‌زا باشد. از مردم می‌خواهیم با شناخت و دقت بیشتری وارد طبیعت شوند. همان‌طور که برای خرید لباس یا گل از پیش اطلاعاتی کسب می‌کنیم، برای حضور در جنگل و کوهستان هم باید قواعد و ادبیات آن را بدانیم.

کیا حیرتی در توضیح این نکته افزود: حضور انسان در طبیعت ممکن است در نگاه اول بی‌ضرر به نظر برسد، اما اثرات آن می‌تواند سال‌ها باقی بماند، گاهی صدای بلند موسیقی، رها کردن زباله یا ورود به مناطق ممنوعه باعث می‌شود آرامش یک زیستگاه برای مدت طولانی از بین برود.

وی گفت: نمونه روشن آن فصل زادآوری گونه ارزشمند گاوِ بَری یا مرال است که در جنگل‌های البرز مرکزی زندگی می‌کند. در این ایام ورود بی‌رویه افراد باعث ایجاد استرس در حیوانات و اختلال در روند طبیعی جفت‌گیری و زادآوری می‌شود. ما در این زمان محدودیت‌هایی برای ورود به برخی مناطق اعمال می‌کنیم تا آرامش حیات‌وحش حفظ شود. از مردم خواهش می‌کنم این محدودیت‌ها را به‌عنوان بخشی از فرهنگ حضور در طبیعت بپذیرند.

این محیط‌بان نمونه مازندرانی در ادامه با اشاره به کمبود شدید نیروی انسانی گفت: در حال حاضر با کمتر از یک‌سوم نیرو‌های استاندارد در عرصه‌ها فعالیت می‌کنیم. این کمبود، فشار زیادی بر محیط‌بانان وارد کرده است. بسیاری از مناطق حفاظت‌شده ما وسعتی گسترده دارند و برای پایش کامل آنها نیروی کافی وجود ندارد. با این حال، همکارانم با غیرت و عشق به طبیعت از جان خود مایه می‌گذارند تا میراث طبیعی ایران آسیب نبیند. سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل مازندران در تلاش هستند با جذب نیرو‌های جدید بخشی از این کمبود را جبران کنند.

کیا حیرتی درباره برنامه‌های آینده نیز توضیح داد: یکی از رویکرد‌های جدید اداره کل استان، تقویت کنشگری محیط‌زیستی است. یعنی مردم، جوامع محلی، دانش‌آموزان و علاقه‌مندان طبیعت نقش فعال‌تری در حفاظت از محیط زیست داشته باشند. اگر مردم خود را شریک این مأموریت بدانند، حفاظت از محیط زیست به حرکتی فراگیر تبدیل می‌شود و بار سنگین آن فقط بر دوش محیط‌بانان نخواهد بود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به دغدغه‌های اقتصادی محیط‌بانان اشاره کرد و گفت: یگان حفاظت محیط زیست یکی از یگان‌های رسمی و مسلح کشور است که مأموریت‌های دشوار و خطرناکی دارد. ما وظیفه داریم با متخلفان برخورد کنیم، از گونه‌های در خطر انقراض محافظت نمائیم و گاه در مناطق دورافتاده با امکانات بسیار محدود مستقر شویم.

کیاحیرتی تصریح کرد: پرداختی‌ها و مزایای شغلی در این حوزه متناسب با حجم مسئولیت‌ها نیست. بسیاری از همکاران من در شرایط سخت معیشتی زندگی می‌کنند. امیدوارم مسئولان با نگاهی دقیق‌تر به وضعیت معیشتی محیط‌بانان توجه کنند تا دغدغه مالی مانع انجام وظایف مهم زیست‌محیطی نشود.

محیط‌بانان حافظ تعادل و آرامش طبیعت هستند

محمدرضا کنعانی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران گفت: محیط‌بانان چهره‌های بی‌ادعای تلاش و ایثارند؛ قهرمانانی که امنیت حیات‌وحش و پایداری زیست‌بوم‌ها را با صبر، آگاهی و وجدان حرفه‌ای تضمین می‌کنند. یاد و خاطره شهدای گران‌قدر محیط‌بانی که جان خود را در راه صیانت از زمین فدا کردند، همواره در دل ما زنده است. من از خدمات ارزنده و فداکارانه محیط‌بانان شریف مازندران صمیمانه تشکر می‌کنم و بر ضرورت حمایت همه‌جانبه از این قشر زحمتکش تأکید دارم.

مدیرکل محیط زیست مازندران خاطرنشان کرد: بی‌تردید حفاظت از محیط زیست تنها با ایثار محیط‌بانان محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند مشارکت آگاهانه مردم، همکاری نهاد‌های اجرایی، همراهی نیرو‌های انتظامی و پشتیبانی دستگاه قضائی است. هر شهروند باید بداند کوچک‌ترین رفتار او در طبیعت، اثری ماندگار بر حیات این سرزمین می‌گذارد.

محیط‌بانان، نگهبانان خاموشی هستند که بی‌هیاهو، اما استوار، چراغ حیات را در دل جنگل و کوه روشن نگه می‌دارند. آنان شب را در سرمای کوهستان صبح می‌کنند تا قلب حیات‌وحش بتپد، تا صدای زوزه گرگ، بال زدن عقاب و فریاد مرال در جنگل‌های شمال همچنان شنیده شود.

منبع: مهر