روایتی متفاوت از زندگی در پکن؛ زندگی در چین چقدر رویایی است؟

به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز؛ هر دوشنبه صبح، صدای سرود ملی چین که از بلندگوهای یک دبستان در نزدیکی آپارتمان من در پکن پایتخت چین پخش می شود، به گوش می رسد. دانش آموزان کوچک در یونیفرم مدرسه در صف های منظم می ایستند و همزمان با بالارفتن پرچم چین، سرود ملی کشور خود را می خوانند. خیابان های مجاور نیز با گل و درخت های زیبا و تابلوهای تبلیغاتی که سعی دارند حس وطن دوستی را در چینی‌ها تقویت کنند، تزیین شده اند.

برای بخش اعظم زندگی ام این تصور در من شکل گرفته بود که اقتصاد چین اوج گرفته و ما هم به کشور خود مغرور بودیم. با این حال، تصور این غرور در وضعیت کنونی برای بسیاری از ما، با برخی چالش ها رو به رو شده است. در پس زمینه زندگی منظم روزانه در چین، نوعی ناامیدی هم در حال جوشش است. در شبکه های اجتماعی و بحث های خصوصی، شاهد برخی مسائل مشترک هستیم. به عنوان مثال، اغلب افراد نگران بیکاری، و کاهش دستمزد و درآمد خود هستند. مردم چین در وضعیت کنونی در یک موقعیت متناقضِ عجیب زندگی می کنند.

از منظر بین المللی، چین، قدرتمند به نظر می رسد. این کشور تنها رقیب قدرتمند آمریکا در دنیا از نظر قدرتِ شکل‌دهی به جهان است. ملاقات و جلسه اخیر میان دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و شی جین پینگ رئیس جمهور چین که در قالب آن روسای جمهور دو کشور یک آتش‌بس را در قالب جنگ تجاری میان خود اعلام کردند این روایت را که دولت چین هم از آن حمایت می کند برجسته کرده است: «ملتی مقاوم که در برابر تهدیدات و چالش های خارجی متحد است.»

با این حال، این مساله در داخل چین با برخی تردید‌ها همراه است. جایی که نگرانی ها در مورد وضعیت اقتصادی و چشم‌اندازهای فردی افراد جدی‌تر و گسترده‌تر شده است. این تناقض میان دولتی که قدرتمند است و مردم آن که با برخی نگرانی ها دست و پنجه نرم می کنند، سبب شده تا طیف هایی از مردم چین این گزاره را بیان کنند که کشورشان در بیرون قوی اما در داخل در وضعیتی شکننده قرار دارد.

بسیاری اکنون این حس را دارند که سیاست های دولتی در چین این کشور را در محیط بین‌المللی قوی‌تر کرده‌اند با این حال، در داخل به طیف هایی از مردم آسیب زده‌اند. مردم چین اکنون دولت خود را در وضعیتی می‌بینند که تمایل بیشتری برای توسعه نفوذ جهانی خود و تسلط بر بازارهای صادارتی دارد. در این فضا، آن ها تا حدی دولت را به بی‌توجهی به مشکلات و چالش های خانوارهای چینی متهم می کنند. عده‌ای معتقدند که طبقه متوسط در چین آنطور که باید تقویت نمی شود و در عین حال، سیاست های دولت در حوزه اقتصادی و به طور خاص در بخش تولید و یا استخراج عناصر معدنی کمیاب، موجب آلودگی آب و خاک در چین شده است.

این روزها برخی در چین این اعتراض را دارند که دولت کشورشان خیلی معطوف به رقابت با آمریکا و تقویت موقعیت جهانی خود است. احتمال می رود این حس اوج‌گیری بیشتری داشته باشد. برنامه توسعه 5 ساله چین که اخیرا از آن رونمایی شده به صراحت، افزایش قدرت ملی در چین را بر خیرِ جمعی این کشور اولویت می‌بخشد. برخی از چینی‌ها به ویژه در شبکه های اجتماعی این مساله را مورد اشاره قرار می دهند که رقابت چین با آمریکا، وضعیت زندگی اقتصادی آن ها را سخت‌تر می کند.

حتی این مساله سبب شده تا برخی دیدگاه ها نسبت به شماری از نشریات مهم چینی از سوی افکار عمومی این کشور تغییر کند. اکنون در چین آمار بیکاری بالا است و حتی عده ای معتقدند که دولت به صورت عامدانه آمارها در این زمینه را پایین ارائه می کند. حتی آمارهای کنونی نیز بالا به نظر می رسند.

مصرف‌کنندگان چینی که در نتیجه سقوط بازار مسکن آسیب دیده اند، در حال کاهش هزینه های خود هستند که این مساله خود اقتصاد چین را در دام یک مارپیچ تورم‌زدایی می‌اندازد. مشکلات اقتصادی سبب می شود تا مردم از ازدواج صرف نظر کنند و این مساله خود کاهش جمعیت در چین را تشویق می کند. البته که شکاف‌های طبقاتی در چین نیز تحریک می شود. برخی نیز از افزایش آمارهای مرتبط با مشکلات سلامت ذهنی به دلیل مسائل اقتصادی در چین خبر می دهند. اکنون طیف های قابل توجهی از مردم چین حساس هستند که دولت، منابع خود را بیشتر روی بهبود وضعیت زندگی آن ها هزینه کند.

چین سالهاست که بر پایه یک قراداد اجتماعی ثابت رشد کرده است: حزب کمونیست این کشور به مردم آزادی بیشتری را اعطا می کند تا زندگی خود را بهبود بخشند و در عوض، مردمِ چین نیز اطاعت محض از حکومت کشور خود دارند. از منظر بسیاری از چینی ها، اکنون دولت چین در انجام وظایف خود برخی کوتاهی ها را به نمایش می گذارد.

زمانی که شی جین پینگ در سال 2012 قدرت را در کشورش به دست گرفت، امید زیادی را در دل مردم چین با طرح شعار «رویای چینی» ایجاد کرد. رویایی که در قالب آن وعده رونق و شکوفایی در چین و تقویت قدرت ملی این کشور داده می شد. این عبارت در سال های گذشته کمتر در دستورکارها و اولویت‌های دولت چین قابل مشاهده بوده است. البته شاید دولت چین این مساله را مطرح کند که بخش قابل توجهی از اولویت‌هایش رنگ واقعیت به خود گرفته اند. با این حال، به نظر نمی رسد این روایت در میان مردم چین خریدار داشته باشد.