رونمایی از سامانه ملی اصالت‌سنجی تصاویر هوایی؛ سپری علیه تقلب در پرونده‌های اراضی

این سازمان با همکاری شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری، مرحله نخست سامانه پیشرفته تشخیص تغییرات در تصاویر هوایی را در حاشیه دومین روز بیست و نهمین همایش و نمایشگاه ملی مهندسی نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی (ژئوماتیک ۱۴۰۴) و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی ایران ژئو رونمایی کرد.

حمیدرضا سیدین بروجنی معاون فناوری و ارائه اطلاعات مکانی سازمان، در مراسم رونمایی از این سامانه گفت: سازمان نقشه‌برداری به‌عنوان متولی آرشیو ملی نقشه و اطلاعات مکانی، دهه‌ها داده و تصاویر هوایی کشور را ذخیره کرده است. این مجموعه برای کارشناسان رسمی دادگستری یکی از منابع اصلی در تشخیص و تحلیل وضعیت اراضی محسوب می‌شود.

وی تاکید کرد: عکس‌های هوایی در پرونده‌های قضایی مرتبط با زمین و مالکیت، نقش «سند معتبر» را دارند و هر گونه دستکاری در آنها می‌تواند مسیر رسیدگی قضایی را منحرف کند.

چالش فتوشاپ و جعل هوشمند

سیدین بروجنی تصریح کرد: با گسترش سامانه‌های ادیت تصویر مانند فتوشاپ، تغییرات انجام‌شده به‌قدری دقیق شده است که با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیست. این امر موجب بروز مواردی از سوءاستفاده و تقلب شده که می‌تواند اعتماد به اصالت تصاویر را مخدوش کند.

فاز اول: تشخیص تغییر/فاز دوم: شناسایی نوع تغییر

بر اساس ماده ۱۱ قانون احکام دائمی، سازمان نقشه‌برداری موظف به نظارت و کنترل فنی بر محصولات نقشه و اطلاعات مکانی کشور است.

معاون فناوری سازمان نقشه‌برداری کشور گفت: در مرحله نخست، سامانه تنها اعلام می‌کند که یک تصویر تغییر کرده یا خیر. در مرحله دوم، با استفاده از فناوری ژئو۸، نوع تغییرات نیز مشخص می‌شود. با روش‌های change detection نه‌تنها تغییرات شناسایی، بلکه امکان بازیابی تصویر اصلی وجود خواهد داشت. کاربران اصلی این سامانه علاوه بر کانون کارشناسان رسمی دادگستری، در اختیار مشاورین قوه قضاییه و نهاد‌هایی مانند بنیاد مستضعفان قرار می‌گیرد.

وی افزود: بنیاد مستضعفان یکی از بزرگترین کاربران ماست. مراجعاتی برای اثبات مالکیت زمین به این نهاد انجام می‌شود و گاهی احتمال خطا یا تقلب وجود دارد که ما قصد داریم این ریسک را به صفر برسانیم.

ابعاد ملی و امنیتی پروژه

کارشناسان معتقدند این سامانه، نه‌تنها در رسیدگی قضایی و جلوگیری از تضییع حقوق مالکیت مؤثر است، بلکه جنبه امنیتی نیز دارد؛ به‌ویژه در مناطق مرزی، منابع طبیعی و پروژه‌های عمرانی حساس که هرگونه جعل تصویر می‌تواند خسارات کلان به همراه داشته باشد.

سامانه اصالت‌سنجی تصاویر هوایی؛ ابزار رایگان برای تثبیت حقوق مردم در پرونده‌های املاک

به گفته نعمت‌الله حبشی مدیر خدمات فنی سازمان نقشه‌برداری کشور، سامانه مذکور به‌طور رایگان و برای همه مردم قابل استفاده است و می‌تواند صحت یا جعلی بودن عکس‌های هوایی را تایید کند.

حبشی در این مراسم با اشاره به جایگاه بی‌بدیل عکس‌های هوایی در دعاوی حقوقی املاک گفت: این تصاویر که از سال ۱۳۳۲ تاکنون توسط سازمان نقشه‌برداری تهیه شده، سرمایه‌ای ملی و مرجع تصمیم‌گیری قضایی هستند. کارشناسان رسمی دادگستری در سراسر کشور از آنها برای اثبات مالکیت، رفع تداخلات، و جلوگیری از تضییع حقوق مردم استفاده می‌کنند. اگر این تصاویر دستخوش تغییر شوند، می‌توانند سرنوشت یک پرونده را عوض کنند.

وی توضیح داد: در مواردی برعکس ماجرای زمین‌خواری، گاهی اراضی مردم عادی در معرض برداشت یا استفاده بخش‌های دولتی قرار می‌گیرد؛ عکس‌های اصیل هوایی می‌توانند در این شرایط از حقوق عمومی دفاع کنند.

بانک تصاویر و دسترسی عمومی

مدیر خدمات فنی سازمان با بیان اینکه آرشیو ملی تصاویر هوایی از طریق سامانه فروش (eshop) در اختیار مردم قرار دارد، گفت: تصویری که یک کارشناس در پرونده استفاده کرده باید دقیقا همان باشد که در دیتابیس سازمان نقشه‌برداری ثبت شده است. سامانه اصالت‌سنجی این تطبیق را انجام می‌دهد و خروجی آن یا تایید (True) یا رد (False) می‌شود.

چگونگی کار با سامانه

سامانه در آدرس esalat.ncc.gov.ir فعال شده و ساختار ساده‌ای دارد:

۱. کاربر وارد سایت می‌شود.

۲. تصویر مورد نظر را بارگذاری می‌کند.

۳. سامانه بررسی کرده و وضعیت اصالت را اعلام می‌کند.

حبشی افزود: در فاز بعدی، ما به دنبال توسعه سامانه برای شناسایی محل دقیق تغییر در تصویر هستیم تا بدانیم چه بخشی و با چه هدفی دستکاری شده است.

گواهی رسمی برای پرونده‌های قضایی

وی تاکید کرد: خدمات سامانه رایگان است، اما اگر کارشناسان یا نهاد‌های قضایی به گواهی رسمی نیاز داشته باشند، ما آمادگی داریم خروجی را در قالب فایل پی‌دی‌اف/ PDF با سربرگ و مهر سازمان و طبق فرمت استاندارد پیشنهادی کانون کارشناسان صادر کنیم. این گواهی می‌تواند به مستندات پرونده اضافه شود و اعتبار آن را بالا ببرد.

اهمیت ملی این ابزار

کارشناسان حوزه حقوق و فناوری می‌گویند این سامانه نه‌تنها یک ابزار فنی، بلکه یک سپر حفاظتی برای گنجینه تاریخی تصاویر هوایی ایران است؛ گنجینه‌ای که از دهه ۳۰ خورشیدی تا امروز، روند تغییرات سرزمین را ثبت کرده و می‌تواند در دفاع از حقوق شهروندان و جلوگیری از زیان‌های میلیاردی به کار گرفته شود.

انتهای پیام/