همشهری آنلاین – مریم سرخوش: درحالی‌که مقاومت میکروبی به یکی از چالش‌های مهم نظام سلامت در جهان تبدیل شده، متخصصان هشدار می‌دهند که ایران به‌دلیل مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک و کمبود آموزش در شرایط نگران‌کننده‌تری قرار دارد.
دکتر مینو محرز، متخصص عفونی هم همزمان با هفته جهانی آگاهی از مقاومت میکروبی در این باره هشدار داد و به همشهری گفت: برگزاری رویدادهای آموزشی از جمله دومین کنگره جامع پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی، تجهیزات پزشکی و استریلیزاسیون ضرورت دارد تا منجر به آگاهی مردم و آموزش کادر درمان شود.
آسیب یک جراحی ساده!
محرز با تاکید بر این که در ایران هنوز اهمیتی برای کنترل عفونت قائل نیستیم و عملکرد خوبی هم در این زمینه نداریم، عنوان کرد: در شرایطی قرار گرفته‌ایم که به جای کنترل عفونت، دائم آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. به گونه‌ای که ایران در مصرف این داروها همراه با اوگاندا در صدر قرار دارد. به همین دلیل اگر عفونت بیمارستانی برای بیمار رخ دهد، امکان از دست رفتن جان او حتی با یک جراحی ساده هم وجود داشته باشد.
او با بیان این که سلامت بیمار و کنترل عفونت در بیمارستان حق بیماران و یکی از شرایط مهم است، عنوان کرد: چرا باید آنتی‌بیوتیک‌های بیمارستانی با نسخه پزشکی عمومی در دسترس مردم باشند. هیچ قانونی برای کنترل عفونت در حوزه دارو نداریم. آنتی‌بیوتیک‌ها باید سطح‌بندی شوند و برخی از آنها نباید در داروخانه‌ها وجود داشته باشند، بلکه باید فقط در بیمارستان‌ها تجویز و مصرف شود. در همه جای دنیا این قانون در حال اجراست و ما نداریم. نتیجه این بی‌قانونی و بی‌بندباری به شدت خطرناک و تهدید نسل آینده است.
پزشکان هم آگاه نیستند
این متخصص عفونی با تاکید بر این که به افزایش آموزش و اطلاع رسانی‌ها در این حوزه نیاز داریم، بیان کرد: در بررسی‌هایی که انجام دادیم پزشکان در نشستن دست بدترین گروه کادر درمان بودند که نشان می‌داد کمترین اطلاعات و آموزش را در کنترل عفونت بیمارستانی دارند. توصیه ما این است که کادر درمان در رویدادهایی از جمله کنگره جامع پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی حضور داشته باشند و آموخته‌ها را در محیط‌های بیمارستانی به کار ببرند. مساله دیگر این که پزشکان دوره نسخه‌نویسی هم نمی‌بینند. توصیه من در کنگره سال گذشته برگزاری ورک‌شاپ نسخه‌نویسی و نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک برای انترن‌ها بود که امسال هم تاکید خواهم کرد.
او ادامه داد: درباره مردم هم نیاز داریم که اصراری برای دریافت نسخه حاوی آنتی‌بیوتیک نداشته باشند. موارد زیادی داریم که خانواده‌ها حتی برای یک سرماخوردگی ساده هم آنتی‌بیوتیک درخواست می‌کنند، در حالی بیماری ویروسی است و نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارد. البته برای خانواده‌ها و آموزش و پرورش کتابی درباره آنتی‌بیوتیک و میکروب‌ها تهیه کرده‌ایم تا آموزش داده شود اما کافی نیست و باید توسعه پیدا کند.
۳ برابر استاندارد جهانی
محرز درباره وضعیت بحرانی مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران هم گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که آمار مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران ۳ برابر استاندارد جهانی است. مقایسه سازمان بهداشت جهانی از دو کشور آلمان و ایران هم نشان داد که هر دو ۸۰ میلیون جمعیت دارند اما آلمانی‌ها سالانه ۲۰۰ تن آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند و ایرانی ۱۸۰۰ تن. بحران مصرف ما در شرایط بدتری به دلیل مقاومت میکروبی و عفونت‌های بیمارستانی قرار داده است.
محرز درباره استفاده از آنتی‌بیوتیک در مرغداری و دامداری‌ها هم بیان کرد: به جز مصرف دارویی، از طریق مواد خوراکی -پروتئینی و گیاهی- هم آنتی‌بیوتیک وارد بدن مردم می‌شود. سیستم دامپزشکی و کشاورزی باید پیش از توزیع این مواد خوراکی در بازار مصرف، میزان آنتی‌بیوتیک را اندازه‌گیری کنند که از حد مجاز بالاتر نباشد. اما در جلسه‌ای از این سازمان‌ها سوال کردیم که آیا چنین اقدامی را انجام می‌دهند، پاسخ‌شان منفی بود که بسیار خطرناک است.
شایع‌ترین عفونت‌های بیمارستانی
او درباره شایع‌ترین عفونت‌های بیمارستانی در ایران هم عنوان کرد: پیش از پاندمی کرونا وزارت بهداشت مطالعه‌ای را در چند بیمارستان کشور درباره مقاومت میکروبی انجام داد. نتایج نشان داد ۹۷ درصد نمونه‌های آسینتوباکتر به یکی از آنتی‌بیوتیک‌های سطح بالا مقاوم بودند. بعد از کووید۱۹ هم مصرف آنتی‌بیوتیک به شدت افزایش یافت و احتمالا این عدد بالاتر هم رفته است. در بیمارستان‌ها درباره میکروب‌های گرم منفی مقاوم بیشتر و درباره گرم مثبت مقاوم کمتر این مقاومت میکروبی شکل گرفته و دارو برای آنها نداریم.
این متخصص عفونی تاکید کرد: هر ۱۰ سال یکبار آنتی‌بیوتیک به بازار دنیا عرضه می‌شود و یک شرکت باید میلیون‌ها دلار برای تولید آن هزینه کند. ما هم در ایران نسل جدید آنتی‌بیوتیک‌ها را داریم و امکان تولید داخلی هم وجود دارد اما مقاومت‌های میکروبی تشدید شده‌اند و مرگ و میرهای ناشی از عفونت‌های بیمارستانی را داریم.
به گفته محرز، سازمان بهداشت جهانی بیش از ۱۰ بیماری را تهدید جان مردم اعلام کرده که تعداد محدودی از آنها قلبی – عروقی و کلیوی هستند و بخش عمده درباره بیماری‌های عفونی و یکی از آنها هم عفونت‌های بیمارستانی است. به همین دلیل توصیه می‌شود که مردم از مصرف خودسرانه و غیرضروری آنتی‌بیوتیک پرهیز کنند. وظیفه پزشکان هم آگاهی بیشتر است و این که آگاه باشند، حتی تجویز آنتی‌بیوتیک هم باید بر اساس عفونت رخ داده باشد و نمی‌توان هر دارویی را تجویز کرد.
این متخصص عفونی با تاکید بر این که کنگره جامع پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی امسال ۲۴ و ۲۵ دی در نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار خواهد شد، عنوان کرد: افراد هم تا ۵ دی مهلت ارسال مقالات خود را خواهند داشت. محورهای کنگره هم اولویت‌های راهبردی در پیشبرد و کنترل عفونت‌های بیمارستانی، برنامه کشوری کنترل عفونت در مراکز درمانی، بروزرسانی اطلاعات و اقدامات علمی در کنترل آنفلوآنزا و کووید۱۹، مدیریت صحیح در کاهش عفونت‌های اکتسابی از آی‌سی‌یو و … است.
او تاکید کرد: باید عفونت در بیمارستان‌ها را کنترل کنیم. روش‌های آن وجود دارد و آموزش هم داده می‌شود. باید عزم اجرای آنها در مراکز درمانی محقق شود تا مشکل عفونت بیمارستانی جان بیماران را در خطر نیندازد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0