به گزارش همشهری آنلاین، انسانها با پمپاژ بیرویه آبهای زیرزمینی، سیارهمان را واقعا کمی کج کردهاند. اما این اتفاق تا چه اندازه خطرناک است و چه تاثیری بر روی حیات زمین میگذارد. فراموش نکنیم که داستان آب، داستان بقاست.
محور چرخش زمین چیست و چرا حساس است؟
زمین همانطور که به دور خورشید میچرخد، به دور محور فرضی خود هم درحال چرخش است. این محور یک خط خیالی است که از قطب شمال تا قطب جنوب کشیده میشود. موقعیت این محور صدها هزار سال است که بهآرامی جابهجا میشود، اما تغییرات بزرگ معمولا ناشی از نیروهای طبیعی مانند حرکت یخها، زلزلهها و تغییر جرم اقیانوسها بودهاند. نمونهاش زلزله مهیب فوکوشیما در ژاپن. در حالت معمول، این تغییرات بسیار کند هستند. اما کاری که انسان طی چند دهه انجام داده، سرعت این جابهجایی را چندین برابر کرده است.
برداشت بیسابقه آبهای زیرزمینی
پژوهش سال۲۰۲۳ نشان داد که بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰، انسانها حدود 2150گیگاتن آب زیرزمینی را بیرون کشیده و بخش بزرگی از آن را به سطح یا اقیانوسها منتقل کردهاند. این کار چند نتیجه مهم در پیداشت.
توزیع جرم روی زمین تغییر کرد
وقتی وزنی عظیم از دل زمین خارج و در سطح یا دریاها پخش میشود، مرکز جرم زمین تغییر میکند؛ درست مثل اینکه تمام وزنههای یک چرخ را از یک سمت بردارید و به سمت دیگر اضافه کنید.
محور چرخش زمین جابهجا شد
پژوهشگران اعلام کردند که محور چرخش زمین در این دوره حدود ۴.۳سانتیمتر در سال تغییر جهت داده است. این عدد کوچک بهنظر میآید، اما در مقیاس سیارهای بسیار بزرگ است.
زمین کمی کج شده است
کجی در اینجا به معنای خم شدن یا یک طرف پایین رفتن نیست؛ بلکه یعنی محور دوران زمین اندکی تغییر جهت داده است. این تغییر روی زندگی روزمره ما هنوز اثر محسوس ندارد، اما پیام مهمی دارد: فعالیت بشر آنقدری بزرگ شده که حتی بر رفتار دورانی زمین هم اثر میگذارد.
چه پیامدی دارد؟
فعلا این تغییر محور چرخش آسیب فوری ایجاد نمیکند. اما بر توزیع آب و یخ در قطبها اثر میگذارد. میتواند در بلندمدت بر اقلیم تاثیرات غیرمستقیم داشته باشد. و دست آخر نشان میدهد قدرت دخالت انسان در سیستمهای طبیعی بسیار فراتر از تصور ماست. دانشمندان میگویند این پدیده مانند یک «هشدار» است؛ نشانهای که ثابت میکند زمین وارد عصر جدیدی به نام «عصر انسانمحوری» شده است.
نگاهی به آینده
- میتوانیم این مسیر را تغییر دهیم، اما این کار نیازمند اقدامات فوری است.
- کاهش برداشت آب زیرزمینی
- احیای سفرهها و تغذیه مصنوعی
- پایش ماهوارهای نشست زمین
- فرهنگسازی و اصلاح سیاستگذاری

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0