چرا نباید «آب برنج» را دور بریزیم؟

فرادید| معمولاً مردم باغبانی می‌کنند تا بتوانند آشپزی کنند؛ سبزیجات تازه‌چیده‌شده، گیاهان معطر و درختان میوه به خوراکی‌های خوش‌طعم در آشپزخانه تبدیل می‌شوند، اما گاهی ماجرا برعکس است. برای نمونه می‌توانید پختن برنج را در نظر بگیرید؛ عمل ساده‌ی شستن و جوشاندن آن می‌تواند کودی طبیعی در اختیارتان بگذارد که گیاهان عاشق آن هستند. 

به گزارش فرادید، آب برنج سرشار از مواد مغذی مانند پتاسیم، فسفر، کلسیم، آهن و نیتروژن است؛ عناصری که گیاهان به آن‌ها علاقه دارند. افزودن آب برنج به خاک می‌تواند به رشد پرقدرت‌تر گیاهان کمک کند و جذب آب را افزایش دهد. افزون بر این، برای تقویت فعالیت باکتری‌های مفید خاک هم مفید است؛ کاری که دسترسی گیاهان به مواد مغذی را بسیار آسان‌تر می‌کند. با این حال، نباید در هر آبیاری از آب برنج استفاده کنید. برای جلوگیری از سفت شدن خاک، آن را به حدود «ماهی یک‌بار» محدود کنید. 

هنگام پخت‌وپز، می‌توانید دو نوع آب برنج تهیه کنید: آب حاصل از شست‌وشو یا آب حاصل از جوشاندن. انتخاب هرکدام به خودتان و دستور غذایی که می‌پزید بستگی دارد. برنج را مثل همیشه بشویید و دانه‌ها را در آب با دست‌ها مالش دهید و به حرکت درآورید. سپس برنج را آبکش کنید و آب آن را نگه دارید؛ آبی که به دلیل وجود نشاسته، ظاهری کدر و سفیدرنگ دارد. اگر دستور غذا ایجاب می‌کند برنج را مانند پاستا بجوشانید و آبکش کنید، آن آب هم قابل استفاده است، به شرط اینکه به آن نمک نزده باشید. در هر دو حالت، می‌توانید آب برنج را در یک شیشه یا بطری اسپری نگه دارید تا در طول هفته استفاده کنید. هنگام مصرف، آن را با آب معمولی رقیق کنید تا غلظتش کمتر شود و از کوددهی بیش‌ازحد جلوگیری شود؛ بنابراین به مقدار زیادی هم نیاز ندارید. 

سانسوریا 

سانسوریاها به کم‌نیاز بودن و مناسب‌بودن برای مبتدی‌ها مشهورند. این گیاهان می‌توانند تا چهار هفته بدون آب دوام بیاورند و همچنان سالم و سرحال بمانند. با این حال، هر از گاهی از یک تقویت غذایی ملایم با آب برنج استقبال می‌کنند. این کار را حداکثر هر ۲ تا ۴ هفته یک‌بار انجام دهید، زیرا سانسوریا هم به آبیاری بیش‌ازحد و هم به کوددهی زیاد حساس است. مستعد بودن به پوسیدگی ریشه و آبیاری زیاد از معایب اصلی پرورش سانسوریا است. 

برگ انجیری یا مانسترا

آب برنج می‌تواند به سالم نگه داشتن مانسترا هم کمک کند. این گیاهان با برگ‌های بزرگ و براق‌شان بسیار چشم‌نوازند. نگهداری‌شان کمابیش آسان است و حتی در نور کم هم عملکرد خوبی دارند. با این حال، به‌ویژه در بهار و تابستان، ماهی یک‌بار به کود نیاز دارند. برای انجام این کار به شکل طبیعی و رایگان، به‌جای کودهای آماده از آب برنج استفاده کنید. برای جلوگیری از کوددهی بیش‌ازحد، پیش از آبیاری یا مه‌پاشی، آب برنج را با کمی آب معمولی رقیق کنید. 

پوتوس

پوتوس یکی دیگر از گیاهان آپارتمانی محبوب است که هر از گاهی آب برنج را دوست دارد. این گیاه باید به‌آرامی و هر ۱ تا ۲ هفته یک‌بار آبیاری شود و می‌تواند از کوددهی در تمام طول سال بهره ببرد. برای بهترین نتیجه، ماهی یک‌بار آب برنج را به برنامه‌ی آبیاری اضافه کنید تا نگهداری موفق‌تری داشته باشید و گیاه‌تان شاداب‌تر شوند. 

گوجه‌فرنگی

اگرچه بیشتر درباره‌ی گیاهان برگ‌دارِ آپارتمانی گفتیم، آب برنج برای باغچه‌های سبزی هم تقویت‌کننده‌ی بسیار خوبی است. برای نمونه، گوجه‌فرنگی خیلی آن را دوست دارد. نخست این‌که این گیاهان آب‌دوست هستند، بنابراین استفاده از آب برنج به‌عنوان کود خطر آبیاری بیش‌ازحد ایجاد نمی‌کند. افزون بر این، افزودن نشاسته به خاک گوجه‌فرنگی به تقویت میکروبیوم گیاه کمک می‌کند؛ کاری که خاک را سست‌تر کرده و جذب آب توسط ریشه‌ها را بهبود می‌بخشد. 

فلفل

مانند گوجه‌فرنگی، فلفل هم با افزودن گاه‌به‌گاه آب برنج به خاکش سالم‌تر و قوی‌تر رشد می‌کند. اینجا هم فلفل از قدرت آب برنج در تشویق رشد میکروب‌های مفید خاک سود می‌برد؛ میکروب‌هایی که می‌توانند گیاه را مقاوم‌تر، کم‌مرض‌تر و در مجموع سالم‌تر کنند. این موضوع به جذب آب کمک می‌کند که مزیتی بزرگ است، زیرا این گیاهان هنگام باردهی به آبرسانی فراوان نیاز دارند. 

گل چمچه‌ای یا اسپاتی‌فیلوم 

اسپاتی‌فیلوم‌ها ملکه‌های ادا و اطوار در دنیای باغبانی هستند؛ ممکن است از یک روز تا روز بعد از حالتی سالم و سرحال به وضعیتی افتاده و پژمرده برسند. اگر در نگهداری از آن‌ها مشکل دارید، افزودن کمی آب برنج را امتحان کنید. به دلیل نشاسته‌ها و ویتامین‌های موجود در آب برنج، خاک غنی‌تر می‌شود و این کار به نوبه‌ی خود به تقویت و سلامت سیستم ریشه کمک می‌کند؛ عاملی کلیدی برای حفظ استحکام گیاه و در نهایت، گل‌دهی زیبا. 

آلوئه‌ورا

اگر یک چیز باشد که آلوئه‌ورا به آن نیاز دارد، نیتروژن است؛ عنصری که به رشد برگ‌های بلند و آبدار و قدرتمندش کمک می‌کند. آب برنج غلظت نیتروژن خاک را افزایش می‌دهد و از این رو می‌تواند نقش کود را ایفا کند. برای این منظور می‌توانید از آب شست‌وشوی برنج یا آب جوشاندن آن استفاده کنید؛ بدون نمک باشد، زیرا نباید ناخواسته نمک را وارد خاک کنید. 

ارکیده

ارکیده‌ها بسیار زیبا هستند، اما نگهداری از آن‌ها در وضعیت مطلوب دشوار است. خوشبختانه آب برنج اینجا هم به کمک می‌آید. مواد مغذی موجود در آب برنج می‌تواند درست مانند کودهای تجاری از ریشه تا برگ به رشد ارکیده‌ها کمک کند. در این مورد، رقیق‌کردن آب برنج با آب معمولی ضروریست تا از پوسیدگی ریشه بر اثر باقی‌ماندن نشاسته‌ی چسبناک جلوگیری شود. این کار را هر ماه یا هر ۲ هفته یک‌بار تکرار کنید و برای جلوگیری از تجمع باقی‌مانده، آن را با آبیاری با آبِ شفاف به‌صورت متناوب انجام دهید. 

بادمجان

برای برداشت پربار و سالم بادمجان‌ها، افزودن مقداری آب برنج به برنامه‌ی آبیاری منظم آن‌ها را در نظر بگیرید. بادمجان‌ها برای رشد به مواد مغذی زیادی نیاز دارند و دریافت مختصری کلسیم، پتاسیم، نیتروژن و فسفر موجود در آب برنج کمک بزرگی به آن‌ها می‌کند. با این حال، باید در زمان‌بندی دقت بیشتری کنید تا به‌جای میوه‌های سالم، گیاهانی با برگ‌های بیش‌ازحد بزرگ رشد نکنند؛ نیتروژن زیاد در دوره‌ی رشد می‌تواند چنین نتیجه‌ای داشته باشد. 

گندمی 

گندمی‌ها هم از جمله گیاهان آپارتمانی هستند که برای رشد سالم و شاداب به کمی کوددهی اضافه علاقه دارند. در این مورد، بهتر است در بهار و تابستان ماهی یک‌بار کوددهی انجام شود و در پاییز و زمستان کمتر. استفاده از آب برنج، چه آب شست‌وشو و چه آب جوشاندن، ترفند آبیاری مؤثری است که به شکوفایی گندمی‌ها کمک می‌کند و می‌تواند جایگزین یا مکمل کودهای تجاری باشد.

مترجم: زهرا ذوالقدر