افزایش 2 تا 3 بار حقوق بازنشستگان در سال؛خبر خوش مجلس برای بازنشستگان

احمد فاطمی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به وضعیت معیشتی کارگران و بازنشستگان، تأکید کرد افزایش حقوق تنها سالی یک بار کافی نیست و پیشنهاد شد حقوق‌ها در چند مرحله طی سال و متناسب با تورم افزایش یابد.

احمد فاطمی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با همشهری، اشاره به آخرین وضعیت افزایش حقوق بازنشستگان و کارگران، گفت پیشنهاد مجلس این است که همانند برخی کشورها، افزایش دستمزد تنها سالی یک بار انجام نشود بلکه دو تا سه مرحله در طول سال و متناسب با روند صعودی تورم اعمال شود تا فشار معیشتی بر کارگران کاهش یابد.

وی افزود رایزنی‌هایی با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام شده تا جلسات شورای عالی کار به‌صورت منظم برگزار شود. این شورا که متشکل از نمایندگان دولت، کارفرمایان و کارگران است، می‌تواند تصمیمات مقتضی برای بهبود شرایط معیشتی را اتخاذ کند.

فاطمی تأکید کرد بسیاری از صنایع و کارخانجات کشور به کارگران نیاز دارند، اما حقوق فعلی پاسخگوی شرایط معیشتی آنان نیست. وی یادآور شد سال گذشته حقوق کارگران ۴۵ درصد افزایش یافته بود، اما این میزان در مقایسه با تورم امسال بسیار ناکافی است. به همین دلیل مجلس خواستار افزایش حقوق در چند مرحله است تا زندگی شرافتمندانه کارگران و بازنشستگان تضمین شود.

صندوق بازنشستگی بانک‌ها در اطلاعیه ای اعلام کرده «به آگاهی بازنشستگان محترم می‌رساند: با اهتمام و تلاش همه جانبه صندوق، پیشنهاد اصلاح آیین‌نامه متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با توشیح رییس مجمع صندوق ( وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی) برای طرح در هیئت‌محترم وزیران ارسال شد‌».

در سند مربوطه  پیشنهاد شده، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان بعد از تاریخ واگذاری (در ۴ بانک خصوصی شده) به نحوی انجام شود که در پایان دوره ۳ ساله متناسب‌سازی، مستمری بازنشستگان با ۹۰ درصد حقوق مشمول کسور شاغل همتراز برابر شود.

بر اساس رویه‌ای که در سال جاری مبنای پرداخت حقوق قرار گرفت، حقوق بازنشستگان در سال آینده نیز طبق یک فرمول چندمرحله‌ای محاسبه خواهد شد؛ فرمولی که هدف نهایی آن رساندن حقوق بازنشستگان به ۹۰ درصد حقوق شاغلان هم‌تراز است.

طبق قانون برنامه هفتم توسعه، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان باید طی سه سال اجرایی شود. سال نخست اجرای این قانون به افزایش حقوق بازنشستگان تا ۴۰ درصد حقوق شاغلان هم‌تراز اختصاص داشت، سال دوم این عدد به ۶۰ درصد رسید و در سال ۱۴۰۵، مرحله نهایی همسان‌سازی با هدف تحقق ۹۰ درصدی حقوق شاغلان هم‌تراز اجرایی خواهد شد.

افزایش سنواتی؛ نخستین گام محاسبه حقوق ۱۴۰۵

در مرحله نخست، حقوق بازنشستگان بر اساس آخرین حکم حقوقی سال ۱۴۰۴ و با اعمال افزایش سنواتی محاسبه می‌شود. به عنوان نمونه، اگر حقوق یک بازنشسته در سال ۱۴۰۴ معادل ۱۶ میلیون تومان باشد، با فرض افزایش ۲۰ درصدی، حقوق پایه وی در سال ۱۴۰۵ به حدود ۱۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید. این رقم، مبنای محاسبه مراحل بعدی همسان‌سازی قرار می‌گیرد.

نحوه محاسبه همسان‌سازی مرحله دوم

بر اساس سازوکار اعلام‌شده، مبلغ متناسب‌سازی درج‌شده در حکم سال قبل، که معادل ۴۰ درصد حقوق شاغل هم‌تراز بوده، مبنای محاسبه مرحله دوم قرار می‌گیرد. این رقم ابتدا بر ۴۰ درصد تقسیم می‌شود تا پایه ۹۰ درصدی حقوق شاغل هم‌تراز به دست آید. سپس ۳۰ درصد از این پایه محاسبه و به حقوق بازنشسته اضافه می‌شود. در نهایت، ضریب سال جدید نیز بر مجموع حقوق اعمال خواهد شد.

بررسی نمونه محاسبات نشان می‌دهد بازنشسته‌ای که در سال ۱۴۰۴ حقوقی معادل ۱۶ میلیون تومان دریافت کرده است، با اعمال افزایش سنواتی و مرحله دوم همسان‌سازی، می‌تواند در سال ۱۴۰۵ حقوقی در حدود ۲۵ میلیون تومان دریافت کند.

فرهنگیان بازنشسته مشمول فرمول جدید

فرهنگیان بازنشسته نیز همانند سایر بازنشستگان کشوری مشمول این فرمول خواهند بود. اگرچه سطح حقوق پایه فرهنگیان شاغل نسبت به برخی دستگاه‌های اجرایی پایین‌تر است، اما همسان‌سازی بر اساس شاغلان هم‌تراز در وزارت آموزش‌وپرورش انجام می‌شود. کارشناسان معتقدند فرهنگیان بازنشسته با سابقه خدمت بالا، بیشترین تأثیر را از اجرای مرحله دوم همسان‌سازی خواهند گرفت.

الزام قانونی اجرای افزایش حقوق در سال ۱۴۰۵

بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه، اجرای مرحله نهایی همسان‌سازی در سال ۱۴۰۵ الزامی است. به این ترتیب، افزایش حقوق بازنشستگان تا سطح ۹۰ درصد حقوق شاغلان هم‌تراز، اعمال ضریب سالانه و اجرای کامل مرحله دوم همسان‌سازی در دستور کار دولت قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود این موارد در احکام حقوقی سال آینده لحاظ شود.

با وجود تصریح قانونی، اجرای کامل این فرمول با چالش‌هایی از جمله تأمین منابع مالی، تفاوت سطح حقوق شاغلان در دستگاه‌های اجرایی مختلف و پیچیدگی محاسبات همراه است. به همین دلیل، کارشناسان بر لزوم شفاف‌سازی فرمول‌ها، ایجاد سامانه محاسبه حقوق و اطلاع‌رسانی مستمر از سوی صندوق بازنشستگی کشوری تأکید دارند.

در مجموع، بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، سال ۱۴۰۵ نقطه عطف اجرای کامل طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان خواهد بود؛ طرحی که در صورت اجرای کامل، می‌تواند بخشی از شکاف درآمدی میان بازنشستگان و شاغلان را کاهش دهد.