راهنمای محاسبه مالیات مشاغل برای صاحبان کسب‌وکار

مهدی موحدی بکنظر، سخنگوی سازمان امور مالیاتی، نحوه محاسبه مالیات صاحبان مشاغل را شرح داد و تاکید کرد که میزان مالیات پرداختی هر شغل به نوع فعالیت، درآمد و ضریب سود آن بستگی دارد و نمی‌توان نسخه‌ای یکسان برای همه مشاغل پیچید.

مالیات بر اساس سود واقعی، نه حجم فروش

وی افزود، در نظام مالیاتی کشور، مبنای محاسبه مالیات «سود» است نه «حجم فروش». به عنوان مثال، آهن‌فروشان با وجود داشتن حجم فروش بسیار بالا، حاشیه سود کمی بین یک تا یک و نیم درصد دارند و تنها سود شناسایی شده مشمول مالیات می‌شود، نه کل درآمد یا گردش مالی.

تفاوت ضرایب سود در مشاغل مختلف

موحدی بکنظر ادامه داد: برخی مشاغل مانند بلاگرها یا فعالان تبلیغات دیجیتال، هزینه‌های عملیاتی کمتری دارند و درصد بالاتری از درآمدشان به‌عنوان سود محسوب می‌شود؛ به طور مثال، ممکن است حدود ۴۵ درصد درآمد یک بلاگر سود شناسایی شده باشد. این تفاوت ماهیت فعالیت‌ها باعث تفاوت ضرایب سود در مشاغل مختلف می‌شود. این ضرایب که در نظام مالیاتی با عنوان «ضریب سود فعالیت» یا «ضرایب اینتاکد» شناخته می‌شوند، پایه تعیین درآمد مشمول مالیات از محل فروش یا درآمد هر شغل هستند.

معافیت‌ها و نرخ‌های پلکانی مالیات

پس از تعیین درآمد مشمول مالیات، معافیت سالانه موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم از آن کسر می‌شود که برای سال ۱۴۰۴، معادل ۲۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. سخنگوی سازمان امور مالیاتی درباره نرخ‌های مالیاتی ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم توضیح داد: اگر درآمد مشمول مالیات فردی پس از کسر معافیت ۵۰۰ میلیون تومان باشد، برای بخش صفر تا ۲۰۰ میلیون تومان، مالیات با نرخ ۱۵ درصد، برای بازه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان نرخ ۲۰ درصد و برای ۱۰۰ میلیون تومان مازاد بر ۴۰۰ میلیون، نرخ ۲۵ درصد اعمال می‌شود. مجموع این مبالغ مالیات نهایی قابل پرداخت را تشکیل می‌دهد.

صاحبان مشاغل با دفاتر قانونی و اسناد معتبر

وی همچنین اشاره کرد که صاحبان مشاغلی که دفاتر قانونی، حسابداری و اسناد معتبر دارند، می‌توانند درآمدها و هزینه‌های خود را در قالب صورت‌های مالی در اظهارنامه مالیاتی ارائه کنند. در صورت تأیید هزینه‌ها به عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی، این هزینه‌ها از درآمد کسر شده و تنها سود نهایی مشمول مالیات خواهد بود.

موحدی بکنظر در پایان تأکید کرد: مالیات صاحبان مشاغل بر اساس سود واقعی فعالیت آنها محاسبه می‌شود و نگهداری اسناد، شفافیت مالی و ارائه صحیح اظهارنامه، نقش مهمی در تعیین عادلانه مالیات دارد.