فوریت استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند در پالایشگاه‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان – به نقل از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شهرام احمدی در نشست هم‌اندیشی «واکاوی و درس‌آموزی از حوادث و ارتقای ایمنی فرآیند» با حضور محمدصادق عظیمی‌فر، معاون وزیر نفت و مدیران عامل پالایشگاه‌های کشور، اظهار کرد: حوادث پالایشگاه تهران، شیراز و آبادان به جز تلفات انسانی که جبران‌ناپذیر است، خسارت‌های مالی و اعتباری نیز به همراه داشتند. در کشور‌های دیگر، ارزش سهام شرکت‌ها به‌دنبال رویداد‌های بزرگ کاهش می‌یابد، این در حالی است که ما حتی حسابداری خسارتی به‌صورت کلاسیک نداریم.

وی گفت: تاسیسات ذخیره‌سازی و مخزن‌داری به‌دلیل حجم بالا، یکی از بخش‌های پرریسک پالایش در دنیاست. گستردگی جغرافیایی این صنعت و در برخی موارد نزدیکی آن به اماکن جمعیتی، سبب شده صنعت پالایش با مجموعه‌ای از ریسک‌های خاص روبه‌رو باشد که اگر به درستی مدیریت نشود، گویی کل صنعت مدیریت نمی‌شود.

مدیریت ریسک، عامل کلیدی موفقیت کسب‌وکار

مدیرکل بهداشت، ایمنی و محیط زیست وزارت نفت با بیان اینکه مدیریت ریسک یکی از عوامل کلیدی موفقیت این نوع کسب‌وکار است، افزود: در این حوزه ریسک فقط شامل آتش‌سوزی نیست، خسارت محیط زیستی و لطمه اعتباری هم ریسک محسوب می‌شود.

احمدی با اشاره به حوادث مهم عملیاتی در فرآیند پالایشگاهی تصریح کرد: این حوادث ممکن است در حین عملیات، راه‌اندازی و بهره‌برداری اتفاق بیفتند.

وی با بیان اینکه از میان ۴۳ حادثه در این سال‌ها ۴۷ درصد مربوط به آتش‌سوزی بوده و عوامل دیگری، چون ریزش و انفجار در رده‌های بعدی قرار دارند، گفت: بررسی‌ها نشان داد که هر کدام از حوادث به تفکیک در کدام مقطع عملیاتی رخ داده‌اند و به این نتیجه رسیدیم که اگرچه بیشترین حوادث (۵۵ درصد) در مرحله بهره‌برداری اتفاق افتاده، بیش از ۳۰ درصد حوادث نیز در زمان راه‌اندازی رخ داده است. این عدد قابل توجه نشان می‌دهد که از همان آغاز کار به موضوع ایمنی به اندازه کافی توجه نشده است.

ضرورت مدیریت ریسک برای پیشگیری از خسارت‌ها

مدیرکل بهداشت، ایمنی و محیط زیست وزارت نفت با تأکید بر اینکه هدف این مدیریت، پیشگیری از خسارت است، گفت: خسارت‌ها تنها شامل خسارت جانی نیست، بلکه خسارت مالی، از دست دادن فرصت تولید و کاهش اعتبار را نیز در بر می‌گیرد. با این حال، سیستم جامعی برای بررسی خسارات ناشی از حوادث وجود ندارد که بتوان میزان دقیق خسارات را ارزیابی کرد.

احمدی با بیان اینکه راهکار پیشگیری از حوادث، حرکت به سمت مدیریت ایمنی فرآیند است، افزود: ابتدا باید مدیریت ریسک و سپس مدیریت دارایی‌های فیزیکی اجرا شود. حدود ۷۰ درصد فرصت‌های مدیریت ریسک قبل از مرحله راه‌اندازی وجود دارد و در غیر این صورت این فرصت‌ها از دست می‌رود؛ به همین دلیل این مرحله اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی با تأکید بر اینکه مهم‌ترین درخواست ما این است که تمام پالایشگاه‌های کشور بدون تأخیر به سمت استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) حرکت کنند، گفت: برای مدیریت ریسک، حرکت فوری و عمیق به سمت سیستم مدیریت ایمنی و فرآیندی ضروری است. استقرار کامل PSM می‌تواند تار و پود مدیریت ریسک را به صنعت فرآیندی پیوند دهد.