سبزه و درختچه جای یخ‌های گرینلند را گرفتند

باشگاه خبرنگاران جوان – در گرمای بی‌وقفه جهانی، حتی منجمدترین گوشه‌های زمین هم نمی‌توانند دوام بیاورند. در گرینلند هم یخ‌ها ذوب شده‌اند و حالا پوشیده از سبزه و درختچه‌اند.

شاید تصورش هم سخت باشد؛ اما یخ‌هایی که زمانی سپر طبیعت بودند، جای خود را به سنگ، باتلاق، و گیاه داده‌اند. گرینلند با داستانی عجیب روبه‌روست؛ سرزمینی که به‌تدریج از سفید به سبز تغییر حالت می‌دهد.

ذوب‌شدن یک سرزمین یخی

هیچ تصویری از تغییرات اقلیمی به‌اندازه یک سرزمین یخی در حال ذوب الهام‌بخش نیست. اما در گرینلند، این تحوّل دیگر خیالی نیست . واقعیتی است که ماهواره‌ها در طی سه دهه گذشته به‌وضوح نشان داده‌اند. محققان دانشگاه لیدز با بررسی تصاویر ماهواره‌ای از دهه ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۰، دریافتند که حدود ۲۸٬۷۰۷ کیلومترمربع از یخ گرینلند یعنی مثلاً معادل مساحت کل کشور آلبانی ذوب شده و با بازتابنده‌هایی مانند سنگ‌های بی‌جان، باتلاق‌ها و حتی پوشش گیاهی جایگزین شده است. این ماجرا پیام روشنی دارد: هر چه یخ کمتر، زمین گرم‌تر، زندگی متفاوت‌تر.

ذوب و جوانه‌زنی: تبدیل یخ‌ به سرزمین‌های سبز

محققان با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای دقیق به این نتیجه رسیدند که در طول این سه دهه، بیش از دوبرابر پوشش گیاهی در گرینلند افزایش‌یافته است؛ زمین‌هایی که زمانی زیر لایه‌های یخ پنهان بودند، حالا میزبان باتلاق و درختچه شده‌اند. این درختچه‌ها و باتلاق‌ها بیشتر در جنوب غربی، شرق و شمال شرقی گرینلند رشد کرده‌اند و مناطق مرطوب اطراف کنگرلسواگ به‌ویژه چشمگیر هستند.

چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟

وقتی یخ و برف از بین می‌روند، سطح زمین بیشتر انرژی خورشیدی را جذب می‌کند؛ چون یخ بازتابنده است و سنگ یا باتلاق این‌قدر نیست. به‌این‌ترتیب، ذوب ادامه‌دار و زمین دوباره گرم‌تر می‌شود؛ چرخه‌ای که خود را تقویت می‌کند. همچنین، آب ناشی از ذوب یخ‌، رسوب و لجن را جابه‌جا کرده و زمینه‌ساز ایجاد باتلاق‌ها و تالاب‌ها می‌شود.

انتشار گازهای گلخانه‌ای

زمانی که پرمفراست یعنی لایه‌ منجمد همیشگی زیر سطح زمین در اثر گرما فرومی‌پاشد، زمین ناپایدار می‌شود؛ زیرساخت‌ها، ساختمان‌ها و جوامع محلی که روی این لایه نیستند، در خطر هستند. از سوی دیگر، گسترش تالاب‌ها به‌ویژه در شرق و شمال‌شرق، چیزی بیش از تغییر منظره است: انتشار گازهایی مثل متان که پیش‌ازاین در خاک‌های یخ‌زده ذخیره شده بودند، تسریع می‌شود و داغ‌تر شدن جو را تشدید می‌کند.

پیامدهای گسترده‌تر برای مردم، جوّ و آینده جهان

ریزگردها و رسوب وارد ساحل می‌شوند، پوشش گیاهی و زمین‌های تازه ایجادشده نیز تغییرات چشمگیری در اکوسیستم ایجاد می‌کند؛ تأثیری که برای مردم بومی و شکارچیان سنتی که پیوند محکمی با طبیعت دارند، حیاتی است. علاوه بر این، ذوب یخ در گرینلند نقش مهمی در افزایش سطح دریاها دارد؛ مسئله‌ای با پیامد جهانی و چالش‌برانگیز برای تمام سواحل زمین.

گرینلند، آن نگهبان سفید جهان، در حال تغییر ماهیتی اساسی است: از یخ‌زاری سپید و بایر به سرزمینی جوانه زننده و سرسبز. این تحوّل نه‌تنها تصویر ما از سیاره را دگرگون می‌کند، بلکه هشدار می‌دهد که تغییر اقلیم بیشتر از دماست؛ این یک تحول ژرف در ساختار کره زمین است—گرمایی که یخ‌ها را ذوب می‌کند، زمین را آزادکرده و آن را زنده می‌کند، اما با قیمتی بالا.

ماجرای نگهبان سفید جهان

گرینلند امروز، نمادی از این است که تغییرات طبیعی دیگر گزاره‌ای دور نیستند؛ بلکه بخشی از زندگی و آیندة بشریت‌اند. این تصویر قدرتمند از تغییر، دعوتی است برای توجه بیشتر و تصمیم‌گیری مسئولانه، چه برای آینده محیط‌زیست و چه برای سرنوشت بشریت.

منبع: همشهری آنلاین