برخورد زباله فضایی با فضاپیما، سه فضانورد چینی را در مدار زمین گرفتار کرد

زومیت: وانگ جی، چن ژونگروی و چن دونگ، پس از برخورد کپسول بازگشتشان با قطعه‌ای از زباله‌های فضایی، اقامت خود را در ایستگاه فضایی تیانگونگ چین تمدید کردند.

سه فضانورد چینی پس از برخورد یک قطعه زباله‌ی فضایی مشکوک با کپسول بازگشتشان، به‌طور موقت در مدار زمین گرفتار شده‌اند؛ حادثه‌ای که تنها چند ساعت پیش از زمان برنامه‌ریزی‌شده برای ترک ایستگاه فضایی محل اقامتشان رخ داد. اکنون بازگشت خدمه‌ی مأموریت شنژو-۲۰ تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاده است.

به‌گزارش لایوساینس، سه فضانورد مأموریت شنژو-۲۰ با نام‌های وانگ جی، چن ژونگروی و فرمانده چن دونگ، از ۲۴ آوریل در ایستگاه فضایی تیان‌گونگ چین اقامت داشتند. آن‌ها قرار بود پس از سپردن وظایف خود به خدمه‌ی مأموریت شنژو-۲۱ که ۳۱ اکتبر به ایستگاه رسیدند، چهارشنبه ۵ نوامبر به زمین بازگردند، اما آژانس فضایی انسانی چین (CMSA) در بیانیه‌ای اعلام کرد که کپسول بازگشت با قطعه‌ای زباله برخورد کرده است. در این بیانیه آمده است:

تحلیل برخورد و ارزیابی خطر در حال انجام است تا از سلامت و امنیت هر شش فضانورد حاضر در ایستگاه فضایی اطمینان حاصل شود.

به‌نقل از گزارش ارزتکنیکا، فضاپیمای آسیب‌دیده همچنان به ایستگاه متصل است. کپسول‌های سرنشین‌دار چین از سه بخش شامل ماژول قدرت و پیش‌رانش، کابین استقرار خدمه و ماژول بازگشت با چتر نجات تشکیل شده‌اند.

اگر هرکدام از بخش‌های فضاپیما ناامن تشخیص داده شوند، کپسول بدون سرنشین به زمین بازگردانده خواهد شد. در این صورت، خدمه‌ی شنژو-۲۰ با استفاده از کپسول بازگشت مأموریت شنژو-۲۱ که خدمه‌ی جدید را به ایستگاه رساند، به خانه باز خواهند گشت و سپس فضاپیمای جایگزین که از پیش روی زمین آماده شده است، به فضا پرتاب خواهد شد.

در طول ماموریت جاری، چن دونگ، فرمانده شنژو-۲۰ رکورد با گذراندن بیش از ۴۰۰ روز در مدار، رکورد بیش‌ترین اقامت در فضا توسط یک فضانورد چینی را شکست. این رکورد اکنون با تأخیر پیش‌آمده بیشتر نیز خواهد شد.

وضعیت دونگ یادآور فرانک روبیو، فضانورد ناسا است که در سپتامبر سال ۲۰۲۳ پس از آسیب جبران‌ناپذیر کپسول روسی سایوز بر اثر برخورد شهاب‌واره، ناخواسته با ۳۷۱ روز اقامت، رکورد طولانی‌ترین اقامت فضایی یک آمریکایی را شکست.

در ماه مارس، بوچ ویلمور و سانی ویلیامز، دو فضانورد ناسا نیز پس از حدود ۳۰۰ روز اقامت ناخواسته در فضا با کپسول کرو دراگون اسپیس ایکس در سواحل فلوریدا فرود آمدند. مأموریت آن‌ها که قرار بود تنها ۸ روز طول بکشد، به دلیل نقص‌های فنی جدی در فضاپیمای استارلاینر بوئینگ، از جمله نشتی هلیوم و ازکارافتادن پیشرانه‌ها، نزدیک به یک سال تمدید شد. در نهایت ناسا تصمیم گرفت فضاپیمای بوئینگ را بدون سرنشین به زمین بازگرداند و دو فضانورد را با مأموریت کرو ۹ به خانه بفرستد.

این اولین بار نیست که ایستگاه فضایی چین با چنین خطری روبرو می‌شود. در سال ۲۰۲۳، یکی از پنل‌های خورشیدی تیان‌گونگ بر اثر برخورد با زباله‌ی فضایی آسیب دید. ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) نیز برای فرار از قطعات بزرگ زباله دائماً مجبور به تغییر مدار خود است. این حوادث، هشداری جدی درباره‌ی خطر روزافزون بقایای مداری هستند.

افزایش سریع تعداد ماهواره‌ها و زباله‌های ناشی از آن‌ها در مدار زمین، نگرانی‌ها را درباره‌ی رسیدن به نقطه‌ی بی‌بازگشت، معروف به «سندروم کسلر»، تشدید کرده است. در این سناریوی فاجعه‌بار، برخوردها به صورت زنجیره‌ای افزایش می‌یابند و مدار نزدیک زمین را برای همیشه غیرقبل استفاده می‌کنند.

در حال حاضر، سازمان‌های فضایی و شرکت‌های خصوصی در حال توسعه‌ی فناوری‌هایی برای جمع‌آوری و کاهش زباله‌های خطرناک فضایی هستند تا از آینده‌ی سفرهای فضایی محافظت کنند.