همشهریآنلاین – پروانه بندپی: در سالهای اخیر بسیاری از مطبها، کلینیکها و حتی باشگاهها مجهز به دستگاههای آنالیز بدن شدهاند که علاوه بر وزن و درصد چربی، ادعا میکنند سلامت قلب، کبد، کلیه، کلسترول و قند خون را نیز بررسی دقیق میکنند. برخی مراکز تنها کار آنالیز انجام میدهند و مراجعین زیادی هم در طول روز دارند. حتی ترازوها و ساعتهای هوشمند امروز مجهز به سنسورهای پیشرفتهای هستند که ادعا دارند شاخصهای سلامت فرد را به طور دقیق نشان میدهند. خیلیها تصور میکنند این دستگاهها میتوانند جای آزمایشها و چکاپهای پزشکی را بگیرند. اما آیا واقعاً چنین چیزی ممکن است؟
خطر اصلی استفاده از این دستگاهها
دکتر ایرج خسرونیا، متخصص داخلی در این باره به همشهریآنلاین میگوید: «این دستگاهها بیشتر میتوانند شاخصهای تقریبی و اطلاعات پایهای از بدن ارائه دهند و هرگز جای آزمایشهای دقیق پزشکی را نمیگیرند. دستگاههای آنالیز ترکیب بدن برای اندازهگیری وزن و درصد چربی تقریباً قابل اعتماد است، اما برای سنجش سلامت داخلی مانند عملکرد کبد، کلیه یا وضعیت دقیق قلب، این ابزارها تنها تخمینهایی سطحی ارائه میکنند و نمیشود به آنها اعتماد کرد.»
خطر اصلی استفاده از این دستگاهها زمانی است که کاربران صرفاً به نتایج آنها تکیه کنند. اعتماد مطلق به دادههای غیردقیق ممکن است باعث تشخیص اشتباه، عقب انداختن درمان یا اضطراب غیرضروری شود و حتی در بیماران با مشکلات قلبی، کلیوی یا مزمن، استفاده نادرست از این اطلاعات میتواند خطرناک باشد.
به گفته خسرونیا، «این دستگاهها در سنجش بیماریها محدودیت دارند و نمیتوانند بیماریهای خاموش یا خطرناک را تشخیص دهند. مثلا فشار خون بالا، دیابت بدون علامت، چربی خون بالا یا بیماری قلبی که بدون آزمایش و سنجش دقیق مشخص نمیشوند. بنابراین افراد با سابقه بیماریهای قلبی، کلیوی، دیابت یا سایر بیماریهای مزمن باید بیشتر مراقب باشند و به هیچ وجه تنها به این دستگاهها تکیه نکنند.»
دکتر خسرونیا تاکید میکند: «دستگاه آنالیز بدن میتواند یک ابزار کمکی و آموزشی برای مطلع شدن از وضعیت عمومی بدن باشد و در برنامههای ورزشی و تغذیهایِ مکمل مفید واقع شود اما به هیچ وجه نمیتواند جای آزمایشها و چکاپهای پزشکی یا مشاوره پزشک را بگیرد. برای اطمینان از سلامت واقعی، همیشه توصیه میشود که آزمایشهای رسمی و چکاپهای پزشکی را جدی بگیرید و نتایج این دستگاهها را فقط به عنوان یک راهنما یا دستیار در نظر بگیرید.»
بیشتر بخوانید؛
ادعای این دستگاهها کذب است
دکتر مریم مظاهریون، دکترای تغذیه و رژیمدرمانی هم به همشهریآنلاین میگوید: «ما دو دستگاه آنالیز داریم؛ یکی از آنها دستگاه بادی آنالایزر است که برندهای مختلفی دارد و با آن میتوان درصد حجم عضلات، آب بدن و چربی بدن را اندازهگیری کرد و سن بیولوژیک و نمره سلامت فرد را محاسبه کرد. هرچقدر میزان حجم عضلات بالاتر باشد، نمره سلامت هم بالاتر خواهد بود. این دستگاه همچنین امکان بررسی توزیع چربی و ماهیچه در قسمتهای مختلف بدن، تشخیص تقارن یا عدم تقارن آنها و اندازهگیری چربی احشایی را فراهم میکند. درصد چربی احشایی میتواند تا حدی پیشبینیکننده ابتلا به بیماریهایی مثل کبد چرب باشد. کارایی این دستگاه در این حد، قابل توجه است.»
دکتر مظاهریون ادامه میدهد: «دستگاه دیگر، کوانتوم آنالایزر است که ادعا میکند تمام مینرالها، هورمونها و موارد مشابه را اندازهگیری میکند که ادعایی نادرست است و حتی وزارت بهداشت به تازگی در بخشنامهای رسمی اعلام کرده که استفاده از این دستگاهها در مراکز تشخیصی و درمانی، غیرقانونی و ممنوع است. چون ادعایشان درباره درمان بیماریهای مختلف پوستی و گوارشی و کنترل استرس و اضطراب و … غلط است. نتایج این این دستگاهها اصلا قابل استناد نیست و نمیتوان به جای آزمایشهای پزشکی به آنها اعتماد کرد.

این متخصص تغذیه همچنین تاکید میکند که برای انجام آنالیز بدن به هر مرکزی مراجعه نکنید. «بهتر است هرگونه آنالیز بدن و تفسیر آن و هر فعالیت درمانی و پزشکی در مراکزی انجام شود که در آن حیطه پروانه طبابت و پروانه کسب دارند. هر فرد باید در صنف و حیطه تخصص خود فعالیت کند. اما الان خیلیها برای کسب درآمد بیشتر، هر کاری میکنند. مثلا شما الان دستگاههای لاغری و آنالیز بدن را در آرایشگاهها هم میبینید. اما این دستگاهها ابزارهای کمک تشخیصی پزشکی هستند و قانوناً باید در مراکز درمانی و پزشکی که پروانه طبابت و پروانه کار دارند، مورد استفاده قرار گیرند.»

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0