تصاویر؛ درخت باران؛ درختی شبیه چتر و تاجی به اندازه بال‌های هواپیما که هنگام بارش باران می‌خوابد و سالی ۴۴ میلیارد تومان درآمد دارد

درخت باران (rain tree) که در ایران و بسیاری از کشور‌ها با نام‌های مانکی‌پاد (monkeypod) شناخته می‌شود، یکی از باشکوه‌ترین و پهن‌تاج‌ترین درختان جهان است. یکی از مشهورترین نمونه‌های این گونه در باغ موآنالوا در هونولولو، هاوایی قرار دارد و به دلیل قرارداد تبلیغاتی با شرکت ژاپنی Hitachi، به نام «درخت هیتاچی» معروف شده است. 

این درخت نه تنها زیبایی طبیعی و شکوه بصری باغ را دوچندان کرده، بلکه نمادی فرهنگی و شرکتی نیز محسوب می‌شود و هر ساله هزاران بازدیدکننده از سراسر جهان برای دیدن آن به هاوایی سفر می‌کنند. تاج بزرگ، شاخه‌های گسترده و ترکیب جذاب سایه و نور، درخت هیتاچی را به یک اثر طبیعی بی‌همتا تبدیل کرده است که می‌توان آن را با یک جنگل کوچک مقایسه کرد. 

ویژگی‌های گیاهی و رشد

درخت باران درختی بومی آمریکای مرکزی و جنوبی است، اما در مناطق گرمسیری سراسر جهان رشد می‌کند. این درخت می‌تواند به ارتفاع ۲۰ تا ۲۵ متر برسد و تاج پهنی به قطر ۳۰ تا ۴۰ متر داشته باشد که به شکل چتری گسترده دیده می‌شود. شاخه‌های ضخیم و گسترده، همراه با برگ‌های دوپرتویی و تعداد زیادی برگچه کوچک، آن را از دیگر گونه‌ها متمایز می‌کند. برگچه‌ها در شب یا هنگام باران جمع می‌شوند، گویی درخت «خوابیده» یا در حال محافظت از خود است. 

درخت هیتاچی گل‌های کوچک صورتی مایل به سبز تولید می‌کند که به شکل خوشه‌های پُرپَر و ظریف دیده می‌شوند و پس از گل‌دهی به غلاف‌های چرمی تبدیل می‌شوند که دانه‌های تخم‌مرغی‌شکل درون آنها قرار دارد. این ویژگی‌ها باعث شده که نه تنها زیبایی بصری، بلکه ارزش زیستی و اکولوژیکی زیادی برای گونه ایجاد شود. تنه‌های ضخیم و گسترده و شاخ و برگ‌های پرتعداد، این درخت را از نظر ساختار بسیار مقاوم کرده‌اند، اما همچنان در برابر طوفان‌ها و وزش باد شدید آسیب‌پذیر است. 

تاریخچه و جایگاه باغ موآنالوا

باغ موآنالوا، مجموعه‌ای ۲۴ هکتاری است که سال‌ها پیش توسط مالکیت خصوصی ایجاد شده و به مرور به یکی از مکان‌های عمومی مهم در هونولولو تبدیل شده است. باغ تلفیقی از طراحی‌باغ‌های کلاسیک، نخلستان‌ها، چمن‌زار‌های وسیع و گونه‌های متنوع گیاهی است. 

چندین نمونه از درختان مانکی‌پاد یا همان درختان باران در این باغ کاشته شده‌اند و یکی از آنها که به درخت هیتاچی مشهور است، بیش از ۱۳۰ سال سن دارد و با تنه‌ای حدود ۷ متر و تاجی به ارتفاع ۲۵ متر و پهنای ۴۰ متر، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. 

این درخت به دلیل قدمت، اندازه و اهمیت فرهنگی خود به عنوان یک درخت استثنائی ثبت شده و از محافظت قانونی برخوردار است. این حفاظت تضمین می‌کند که نه تنها درخت اصلی، بلکه محیط اطراف آن نیز برای نسل‌های آینده حفظ شود و هیچ آسیبی به آن وارد نشود.

نماد شرکتی و اهمیت فرهنگی

یکی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد درخت هیتاچی، رابطه آن با شرکت ژاپنی Hitachi است. از دهه ۱۹۷۰، تصویر این درخت به عنوان نماد اصلی تبلیغات و هویت بصری شرکت مورد استفاده قرار گرفت و به تدریج به یک نشانه جهانی تبدیل شد. 

در توافق اولیه، شرکت مبلغی سالانه برای استفاده از تصویر درخت پرداخت می‌کرد و این مبلغ در سال‌های بعد افزایش یافت تا بخشی از هزینه‌های نگهداری باغ و مراقبت از درخت تأمین شود.

این همکاری باعث شده که درخت هیتاچی نه تنها یک اثر طبیعی، بلکه یک نماد فرهنگی و اقتصادی نیز باشد. برای بسیاری از بازدیدکنندگان ژاپنی، این درخت یادآور تبلیغات تلویزیونی دوران کودکی است و دیدن آن تجربه‌ای نوستالژیک و خاص محسوب می‌شود. 

در نتیجه، باغ موآنالوا هر ساله میزبان هزاران بازدیدکننده از سراسر جهان می‌شود که به طور ویژه برای دیدن درخت هیتاچی به هاوایی سفر می‌کنند.

اگرچه این درخت باشکوه یکی از نماد‌های پایداری طبیعت است، اما در برابر تهدیدات طبیعی آسیب‌پذیر است. نمونه‌هایی از درختان هم‌گونه در اثر وزش باد‌های شدید سقوط کرده‌اند، نشان‌دهنده این است که حتی درختان بسیار مقاوم نیز نیازمند مراقبت هستند. 

مالکین باغ، همراه با شرکت‌های مرتبط و مقامات محلی، اقداماتی برای حفاظت و پایش سلامت درخت انجام می‌دهند. حفاظت قانونی، برنامه‌های نگهداری منظم و منابع مالی حاصل از قرارداد‌های شرکتی باعث می‌شوند که درخت هیتاچی بتواند برای سال‌های طولانی به عنوان یک میراث طبیعی و فرهنگی باقی بماند. 

عجیب‌ترین ویژگی‌های درخت باران 

 یکی از عجیب‌ترین ویژگی‌های درخت هیتاچی و همچنین کل درختان باران، برگ‌های آنهاست که در شب یا هنگام باران جمع می‌شوند. این رفتار باعث می‌شود که درخت گویی «می‌خوابد» یا از خود محافظت می‌کند، به همین دلیل به آن نام «درخت باران» داده شده است. ویژگی دیگر آن، ترشح شیره شیرین از برگچه‌ها در هنگام گل‌دهی است که قطرات چسبنده و براق روی زمین می‌چکد و جلوه‌ای جادویی به اطراف درخت می‌دهد.

از نظر فرهنگی، عجیب‌ترین نکته این است که یک درخت زنده به نماد یک شرکت جهانی تبدیل شده است. شرکت «هیتاچی» برای استفاده از تصویر این درخت مبالغ زیادی می‌پردازد و این پول مستقیماً به حفظ و نگهداری باغ و درخت اختصاص می‌یابد. همچنین این درخت شهرت جهانی دارد و هزاران بازدیدکننده از سراسر دنیا برای دیدن آن به هاوایی می‌آیند، بسیاری از آنها آن را از تبلیغات تلویزیونی خود می‌شناسند. این ترکیب منحصر‌به‌فرد از طبیعت، فرهنگ و تجارت باعث شده که درخت هیتاچی نه تنها یک جاذبه طبیعی، بلکه یک شخصیت زنده در خاطره جمعی و فرهنگ معاصر باشد.

منبع: راز بقا