محاسبات جدید مجلس برای فرمول چندمرحله‌ای افزایش حقوق بازنشستگان ؛ طرح افزایش حقوق متناسب با تورم ۲ تا ۳ بار در سال برای بازنشستگان

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به شرایط معیشتی کارگران و بازنشستگان، بر لزوم افزایش حقوق در چند مرحله و متناسب با نرخ تورم تأکید کرد و گفت افزایش سالانه حقوق، به‌تنهایی پاسخگوی فشارهای اقتصادی نیست.

احمد فاطمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه قدرت خرید کارگران و بازنشستگان به‌شدت تحت تأثیر تورم قرار گرفته است، اظهار کرد: پیشنهاد مجلس این است که همانند تجربه برخی کشورها، افزایش حقوق تنها به یک‌بار در سال محدود نشود و دو تا سه مرحله در طول سال و متناسب با روند افزایشی تورم اعمال شود.

وی افزود: در همین راستا، رایزنی‌هایی با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام شده تا جلسات شورای عالی کار به‌صورت منظم برگزار شود. این شورا با حضور نمایندگان دولت، کارفرمایان و کارگران، می‌تواند تصمیمات لازم برای بهبود شرایط معیشتی را اتخاذ کند.

فاطمی با اشاره به وضعیت بازار کار تصریح کرد: بسیاری از صنایع و کارخانجات کشور با کمبود نیروی کار مواجه‌اند، اما حقوق فعلی تناسبی با هزینه‌های زندگی ندارد. وی یادآور شد اگرچه حقوق کارگران در سال گذشته ۴۵ درصد افزایش یافت، اما این میزان در مقایسه با تورم امسال کافی نبوده و به همین دلیل مجلس بر افزایش حقوق در چند مرحله تأکید دارد تا زندگی شرافتمندانه کارگران و بازنشستگان تضمین شود.

آخرین وضعیت متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان

در همین حال، صندوق بازنشستگی بانک‌ها در اطلاعیه‌ای اعلام کرد پیشنهاد اصلاح آیین‌نامه متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان پس از توشیح رئیس مجمع صندوق (وزیر امور اقتصادی و دارایی) برای طرح در هیئت وزیران ارسال شده است.

بر اساس این پیشنهاد، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان بانک‌های واگذارشده به‌گونه‌ای اجرا خواهد شد که در پایان دوره سه‌ساله، مستمری بازنشستگان به ۹۰ درصد حقوق مشمول کسور شاغلان هم‌تراز برسد.

فرمول چندمرحله‌ای حقوق بازنشستگان در ۱۴۰۵

طبق رویه‌ای که امسال مبنای پرداخت حقوق قرار گرفته، حقوق بازنشستگان در سال آینده نیز با فرمولی چندمرحله‌ای محاسبه خواهد شد. هدف نهایی این فرمول، رساندن حقوق بازنشستگان به ۹۰ درصد حقوق شاغلان هم‌تراز است.

بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان باید طی سه سال انجام شود؛ به‌طوری که:

در سال نخست، حقوق بازنشستگان به ۴۰ درصد حقوق شاغلان هم‌تراز رسید،

در سال دوم، این نسبت به ۶۰ درصد افزایش یافت،

و در سال ۱۴۰۵، مرحله نهایی همسان‌سازی با هدف تحقق ۹۰ درصدی اجرا خواهد شد.

افزایش سنواتی؛ گام نخست محاسبه حقوق ۱۴۰۵

در مرحله اول، حقوق بازنشستگان بر اساس آخرین حکم حقوقی سال ۱۴۰۴ و با اعمال افزایش سنواتی محاسبه می‌شود. برای مثال، اگر حقوق بازنشسته‌ای در سال ۱۴۰۴ معادل ۱۶ میلیون تومان باشد، با فرض افزایش ۲۰ درصدی، حقوق پایه وی در سال ۱۴۰۵ به حدود ۱۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید.

نحوه محاسبه مرحله دوم همسان‌سازی

بر اساس سازوکار اعلام‌شده، مبلغ متناسب‌سازی درج‌شده در حکم سال قبل که معادل ۴۰ درصد حقوق شاغل هم‌تراز بوده، مبنای محاسبه مرحله دوم قرار می‌گیرد. این مبلغ ابتدا به پایه ۹۰ درصدی حقوق شاغل هم‌تراز تبدیل می‌شود و سپس ۳۰ درصد از آن به‌عنوان سهم مرحله جدید همسان‌سازی به حقوق بازنشسته افزوده خواهد شد.

بررسی نمونه محاسبات نشان می‌دهد بازنشسته‌ای با حقوق ۱۶ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴، با اعمال افزایش سنواتی و مرحله دوم همسان‌سازی، می‌تواند در سال ۱۴۰۵ حقوقی در حدود ۲۵ میلیون تومان دریافت کند.

فرهنگیان بازنشسته نیز مشمول می‌شوند

فرهنگیان بازنشسته نیز همانند سایر بازنشستگان کشوری مشمول این فرمول خواهند بود. اگرچه حقوق پایه فرهنگیان شاغل نسبت به برخی دستگاه‌ها پایین‌تر است، اما همسان‌سازی بر اساس شاغلان هم‌تراز در آموزش‌وپرورش انجام می‌شود و کارشناسان معتقدند فرهنگیان با سابقه خدمت بالا، بیشترین بهره را از اجرای مرحله نهایی همسان‌سازی خواهند برد.

با وجود الزام قانونی اجرای همسان‌سازی در سال ۱۴۰۵، تأمین منابع مالی، تفاوت سطح حقوق شاغلان در دستگاه‌های مختلف و پیچیدگی محاسبات از جمله چالش‌های پیش‌رو عنوان می‌شود. کارشناسان بر ضرورت شفاف‌سازی فرمول‌ها، راه‌اندازی سامانه محاسبه حقوق و اطلاع‌رسانی مستمر از سوی صندوق‌های بازنشستگی تأکید دارند.

در مجموع، سال ۱۴۰۵ به‌عنوان نقطه عطف اجرای کامل طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان معرفی می‌شود؛ طرحی که در صورت اجرای کامل، می‌تواند بخشی از شکاف درآمدی میان بازنشستگان و شاغلان را کاهش دهد.